Islamofobia

Islamofobia

Duket se ky term është tepër i gjerë, ashtu siç ndodh shpesh me terma të cilët zgjerohen nga rrahjet farkëtuese të çekanëve përdorues që godasin nga të gjitha anët. Si i tillë elementet që përfshihen në të nga grupe dhe këndvështrime të ndryshme e bëjnë shpesh atë një term të debatueshëm ndërmjet palëve përdoruese. Gjithsesi, i parë me syrin e një muslimani dhe nën një këndvështrim islam, islamofobinë do ta përkufizoja si një sjellje negative karshi Islamit dhe muslimanëve që buron nga ndjesia e urrejtjes, neverisë apo alergjisë ndaj Islamit ose muslimanëve për shkaqe nga më të ndryshmet. Sipas këtij përkufizimi islamofobia është një fenomen i vjetër sa vetë Islami, shfaqje e tij të hershme Allahu na i ka përjetësuar në Librin e Tij në ajete të tilla si:

“Urrejtja shfaqet në gjithçka që del prej gojës së tyre, kurse ajo që fshehin në zemrën e tyre, është edhe më e madhe.” (3:118) dhe “Ata vazhdimisht do të luftojnë kundër jush, që të mund t’ju kthejnë nga besimi juaj.” (2:217)

Duket se qarqe të caktuara në perëndim e në botë nuk mundet dot të jetojnë pa peshkuar dhe provokuar njëkohësisht armiq nga kultura të ndryshme nga ajo e tyre dhe stigmatizuar ato si burimi i së keqes. Kjo nuk është diçka e re në historinë e perëndimit, fobia ndaj mbulesës së femrës muslimane, referendum kundra minareve të xhamive dhe ksenofobia ndaj prezencës në rritje të vet muslimanëve në këtë pjesë të botës duket se në një farë mase të kujton rritjen e urrejtjes antisemite në Evropën e viteve 30’. Ashtu si atëherë qarqe fashiste dhe sot qarqe të djathta ekstremiste dhe konservatore duket se tentojnë që për arsye pragmatiste dhe politike ta shndërrojnë Islamin dhe muslimanët në kupën e zemërimit ku ata do të derdhin arsyet e krizave që kjo botë përjeton. Kjo tendencë duket se ka pasur rritje në veçanti pas ngjarjeve të 11 shtatorit 2001, që për ta paska qenë pikërisht precedenti i munguar për të penalizuar një fe dhe kulturë të të tërë. Në fakt duket se historikisht njerëz dhe kultura që tentojnë të jenë monolite, egocentriste dhe nuk pranojnë kontributin e të tjerëve priren që forcën e jetës dhe zhvillimit ta gjejnë pikërisht tek armiqësia ndaj tjetrit dhe të projektojnë tek ai qoftë edhe një pjesë të fatkeqësive të tyre. Në mjaft raste duket se një mekanizëm i tillë ka funksionuar mjaft mirë.

Përkundrejt kësaj islamofobie në nivele të larta që përjeton sot perëndimi duket se edhe muslimanët shpesh reagojnë keq, së pari duke stigmatizuar të gjithë perëndimin si islamofob dhe për rrjedhojë duke projektuar qoftë edhe një pjesë të fatkeqësive të tyre tek këta rivalë shekullorë. Natyrisht që kjo bie ndesh me mësimet islame të cilat thonë se: “Le të mos ju nxisë urrejtja ndaj një pjesë të njerëzve për të qenë të padrejtë. Bëhuni të drejtë, se kjo është më afër devotshmërisë” (5:8)

Dhe “Allahu nuk ju ndalon të silleni mirë dhe të jeni të drejtë ndaj atyre që nuk luftojnë kundër jush për shkak të fesë dhe që nuk ju dëbojnë prej shtëpive tuaja. Me të vërtetë, Allahu i do të drejtët.” (8:60) Ndërsa parimet islame për asnjë moment nuk bëjnë fajtor për fatkeqësitë të tjerët, qofshin këta edhe armiqtë më të ashpër: “Çfarëdo fatkeqësie që ju godet, është si pasojë e asaj që keni bërë vetë” (30:42).

Dhe së dyti, tek një pjesë tjetër e muslimanëve islamofobia duket se ka prodhuar ndjenjën e të qenit inferior dhe vetëpenalizmin e kulturës dhe fesë dhe për rrjedhojë është duke çuar drejt zhveshjesh identitare islame dhe drejt asimilimit në kulturat ofensive.

Duke e mbyllur do të thoja se islamofobia nuk është gjë tjetër vetëm se “një verë e vjetër në fuçi të re” e cila duket se ka dehur keq shumë prej atyre që nuk jetojnë dot pa e pirë atë ashtu siç edhe aroma e saj duket se ka trullosur ca më keq akoma ata të cilët e kanë të ndaluar ta pinë atë. Le ta lusim Zotin që të mos shtohen të dehurit andej dhe këndej!

Amatorizmi i shëmtuar i Enver Robellit

Shkruan: Justinian Topulli

Gazetari E.Robelli, që sipas të dhënave që ai jep në Facebook ka lindur dhe jeton larg dheut të tij shqiptar, çuditërisht që jo vetëm hiqet se i njeh mirë traditat islame shqiptare për shekuj me rrallë, por edhe njëherë ai rishfaqet si teolog kompetent i fesë islame!
Në dhjetor të 2008 Robelli bën një shkrim ku trajton çështjen e mbulimit të femrës në fenë islame, pothuajse me të njëjtën gjuhë dhe argumente që ai përdor në shkrimin e tij të fundit “Shamia e shpifur”. Dallimi kësaj here qëndron në faktin se ky gazetar është marrë më pak me këtë çështje dhe më shumë me çështjet e fantazive fobike, që zakonisht islamofobët shqiptarë, të trembur nga ripërtëritja e islamit në mesin e të rinjve shqiptarë, trajtojnë. Këtij shkrimi të Robellit iu dha përgjigje teologjike me një shkrim të detajuar, shkrim që u publikua në atë kohë në internet (shih http://www.mesazhi.org). Por, ka kaluar një vit e gjysmë dhe me sa duket Robelli ka mbetur akoma në nivelin e dijes së tij të mëparshme, rreth çështjes së shamisë islame, ose më keq akoma vazhdon t’i qëndrojë pozitave kokëforte të një të padituri. Kështu që të përsërisësh në thelb të njëjtat argumente edhe pas kaq kohësh edhe pse ato janë zhvlerësuar tërësisht, do të thotë që epiteti “i shpifur”, që Robelli përdor për shaminë e gjysheve dhe stërgjysheve të tij, t’i kthehet amatorizmit dhe teknikave manipuluese që ai përdor.

Robelli në shkrimin “Shamia e shpifur” thotë: “Tërnava dhe bashkëmendimtarët e tij, por edhe ata protestuesit me mjekra, nëse e kanë lexuar Kuranin pa syze ideologjike dhe nëse e kanë kuptuar, atëherë ndoshta e kanë të qartë se mbulimi i kokës dhe fytyrës së femrës myslimane nuk ka të bëjë asgjë me fenë islame. Nihilistët e traditës islame të shqiptarëve dhe militantët e vahabizmit synojnë të nxisin konflikt mes shtresave të shoqërisë kosovare dhe ta shndërrojnë Kosovën në një xhamahiri evropiane.”
Pak më poshtë ai thotë: “Kërkesa të tilla vijnë si pasojë e leximit ideologjik dhe politik të Kuranit dhe jo si interpretim i saktë i Librit të Shenjtë dhe i rrethanave të kohës.”

Nuk e di se kush mund të jetë më objektiv dhe i saktë dhe kush është ai që përdor syze ideologjike ndaj Kuranit: një teolog me mastër në dijet fetare si Tërnava (apo edhe mijëra hoxhallarë të tjerë), apo një gazetar diletant në çështjet e fesë, që jeton në Zagreb? Në fakt nga vetë shkrimi “i shpifur” i Robellit duket qartë se kush është njeriu i indoktrinuar me liberalizmin modern të kohës dhe subjektiv në interpretimin e fesë, e që për çudi është aq kontradiktor me vetveten sa që nuk e dallon se të fshihesh pas traditës islame shekullore shqiptare është një hedhje hi sysh akoma më e shpifur sesa amatorizmi që tregon në interpretimin e fesë islame. Meqë Robelli është një përdorues i internetit dhe meqë nuk jetuaka në truallin e origjinës së tij le të bëj një kërkim në web, për të parë sa e sa foto të vjetra të veshjeve tradicionale shqiptare, të cilat tregojnë sesi gratë muslimane e kanë pasur shaminë pjesë të trashëgimisë së tyre për shekuj me radhë. Kështu që tentativat për tu fshehur pas traditës islame shqiptare janë përçapje donkishoteske, për të manipuluar opinionin publik shqiptar musliman dhe për të shkaktuar një çarje mes asaj që ai e quan tinëzisht “traditë islame shqiptare” dhe asaj që ai e quan “traditë paraislamike” apo prurje vahabiste dhe interpretim politik i Islamit!
Gratë muslimane shqiptare për shekuj me radhë nuk e kanë ndarë shaminë nga koka, dhe nëse Robelli ngatërron periudhën e komunizmit titist dhe ateizmit enverist, si referencë të pashprehur të traditës islame shqiptare, për t’iu kundërvënë shamisë, atëherë me të vërtetë që amatorizmi i tij bëhet edhe më i shëmtuar.
Nëse i referohesh traditës katërmbëdhjetë shekullore të interpretimit të Islamit do të gjesh një unanimitet në pranimin e faktit se, shamia apo mbulimi i kokës dhe i trupit të gruas muslimane është pjesë e panegociueshme dhe e pandryshueshme e fesë islame. Dhe ky fakt është kaq i vërtetë sa vetëm një i verbër që nuk njeh dhe nuk lexon fare historinë mund ta interpretojë kërkesën për mbajtjen e shamisë si kërkesë e një “islami politik e vahabist”! Mirëpo kjo është një teknik tjetër tinëzare e Robellit, për të krijuar urrejtje dhe alarme false, në fakt ndaj vetë fesë islame që ka jetuar për shekuj mes shqiptarëve, me po të njëjtat simbole dhe veshje, të cilat sot disa islamofob shqiptar në emër të “integrimit evropian” duan t’ia mohojnë dhe privojnë.
Vini re lexues, se ne po flasim për mbulesën e kokës, dhe jo të fytyrës (perçen), sepse nuk duam të biem në grackën e fjalëve të këtij gazetari, i cili përmend mbulimin e fytyrës bashkë me mbulimin e kokës, dhe i refuzon të dyjave si pjesë e Islamit! Në fakt kjo është një lojë e tij për të goditur me dy gurë një zog të vetëm, shaminë e kokës, për të cilën edhe zhvillohet debati prej kaq kohësh në trojet shqiptare.

Robelli në artikullin “Shamia e shpifur” shkruan: “Në Kuran me asnjë fjalë nuk përmendet shprehimisht shamia apo obligimi për të mbuluar kokën. Në Suren 24 thuhet vetëm se femrat duhet t’i mbulojnë pjesët joshëse të trupit, konkretisht gjoksin. Aty po ashtu apelohet që pjesët joshëse gruaja duhet t’ia tregojë vetëm bashkëshortit. Kurani jep edhe një arsyetim pse femrat duhet t’i mbulojnë pjesët joshëse: “Kështu ato nuk ngacmohen”. Ky definim atëbotë, para gati 1500 vitesh, është bërë me qëllim që femrat të mbrohen nga ngacmimi dhe nga dhuna seksuale e meshkujve.”
Edhe pse këtyre pretendimeve të Robellit iu kemi dhënë përgjigje gjer e gjatë para më shumë se një viti, për publikun e paditur për to do të duhet t’i përsërisim disa prej tyre.
Ajo çka thuhet ekzaktësisht në suren 24:31 është kjo: “Thuaju besimtareve që të ulin shikimet e tyre (nga e ndaluara), ta ruajnë nderin e tyre (nga marrëdhëniet e jashtëligjshme) dhe të mos i shfaqin stolitë e tyre (trupore), përveç atyre që janë të dukshme. Le t’i mbulojnë kraharorët me mbulesat e tyre (të kokës) dhe të mos ua shfaqin stolitë e tyre (trupore), përveçse bashkëshortëve të tyre ose baballarëve të tyre, ose vjehërrve të tyre, ose bijve të tyre, ose djemve të bashkëshortëve të tyre, ose vëllezërve apo djemve të vëllezërve të tyre, ose djemve të motrave a grave të tyre, ose atyre që i kanë nën zotërim (si skllave), ose shërbëtorëve që nuk kanë epsh ndaj femrave apo fëmijëve që nuk i dinë ngacmimet e femrave. Dhe të mos i rrahin këmbët (për tokë), në mënyrë që të mos duken stolitë e tyre të fshehta. Të gjithë ju, o besimtarë, kthehuni tek Allahu të penduar, që të arrini shpëtimin!”
Fjala “mbulesat e tyre” është pikërisht fjala shami, të cilën Robelli e mohon se gjendet në Kuran. Vetë fjala arabe e përdorur në këtë ajet “khumur” do të thotë “mbulesë e kokës” prandaj në përkthimin e H.Nahit është vendosur në kllapa fjala “të kokës” ndërsa në atë të Sh. Ahmedit fjala “shami”, sepse pikërisht bëhet fjalë për shaminë e kokës. Padija e Robellit, por edhe e shumë të tjerëve si ai, qëndron në faktin se duke mos njohur arabishten, por edhe traditën islame si dhe kontekstin historik se çfarë kërkon ajeti në fjalë, pretendon se shamia e grave nuk është obliguar dhe as përmendur në Kuran! Po është e vërtetë se mbulimi i kokës nuk është kërkuar në Kuran drejtpërdrejtë, siç e duan disa, sepse kjo nuk ishte aspak e nevojshme, pasi gratë muslimane e mbanin shaminë dhe të kërkoje diçka të tillë do të thotë si tu kërkoje njerëzve që nuk rrinë lakuriq, të mos rrinin të tillë! Ndaj dhe ajeti, që përmend shamitë e kokës, kërkon në fakt diçka më tepër, kërkon mënyrën e mbajtjes së tyre, lëshimin e tyre mbi kraharor dhe jo mbrapa shpine siç bënin në atë kohë gratë. Pra Zoti në Kuran kërkon që gratë me shamitë e kokës të mbulojnë kraharorin e tyre, dhe tregon mënyrën se si duhej bërë ky mbulim, pikërisht me anë të shamive të kokës që ato mbanin. Problemi qëndron edhe në faktin se ka njerëz, si Robelli, që kujtojnë se gratë muslimane në atë kohë, në arabinë paraislame, rrinin më shumë të zhveshura sesa të veshura apo edhe pa shami në kokë, ndaj sipas tij duhej një ajet i veçantë për të ligjëruar mbajtjen e shamisë. Me që të tillë nuk paska, atëherë edhe shamia nuk është detyrim për gruan muslimane!
Robelli më sipër thotë: “Aty po ashtu apelohet që pjesët joshëse gruaja duhet t’ia tregojë vetëm bashkëshortit.”
Kushdo që e lexon ajetin që citova më sipër, të cilit ai i është referuar, dallon qartë se si Robelli manipulon tinëzisht me fjalën “joshëse”, duke krijuar përshtypjen se Kurani ka për qëllim mos zbulimin e atyre pjesëve intime të gruas, që vetëm burri mund t’i shohë! Në fakt siç duket qartë ajeti përmend edhe të tjerë veç burrit dhe tregon qartë se nuk bëhet fjalë për pjesët “joshëse”, të cilat mund t’i tregohen vetëm bashkëshortit, por për “stolitë” e gruas, pra bukuritë natyrore të saj, të cilat nuk i lejohet t’i shohin vetëm se ata që lejon ajeti në fjalë. Pra pikërisht ato pjesë të trupit (jo intime), si koka dhe flokët, qafa, krahët dhe kërcinjtë, të cilat nuk duhet të shfaqen kur gruaja gjendet në ambiente publike, në dallim me rastet që përmend ajeti, të cilat lejohen të ekspozohen.
Robellit dhe të tjerëve duhet tu ripohojmë se, normat kuranore apo ato islame, si shamia, nuk janë vënë për një kohë dhe një vend të caktuar dhe nuk janë pjesë e interpretimeve fetare që duhet t’i nënshtrohen kohës dhe vendit. Shamia apo mbulesa islame për femrën muslimane ka qenë përjetësisht pjesë e fesë, traditës dhe interpretimit shekullor të fesë islame, kudo dhe kurdo. Tentativat për të ironizuar për një periudhë gjoja tepër epsharake para islame dhe një aktualitet bashkëkohor të vetëpërmbajtur, jo vetëm që janë fyese për intelektin e një muslimani, por edhe tallje të turpshme që nuk i shkojnë një njeriu serioz.
Më pas Robelli përsëri me stilin e tij manipulues thotë: “Këtë ideologji disa vende arabe e luftojnë. Njëri prej teologëve më të njohur të Egjiptit Muhamed Saxhid Tantavi (1928-2010) kishte thënë se nikabi (shamia që mbulon fytyrën dhe kokën) nuk është simbol religjioz, por një traditë paraislamike.”
Robelli në paragrafin e fundit të shkrimit të tij vendos nëntitullin “Traditë paraislamike” dhe fillon të përmend perçen, apo mbulimin e fytyrës, ndërkohë që e ka nisur me shaminë! Çlidhje ka shamia dhe citimi i ish shehut të universitetit El-ez’her, të cilit ia ngatërron pjesërisht edhe emrin, me mbulimin e fytyrës? Manifestimi i mijëra muslimanëve në rrugët e Prishtinës nuk u bë për perçen dhe mbulimin e fytyrës, por për të drejtën që çdo vajzë muslimane ka për të mbajtur shaminë që mbulon kokën (jo fytyrën), dhe për tu mos u penguar nga arsimi publik pse ajo zbaton këtë detyrim fetar. Kështu që ndërfutja e një çështje të tillë me atë të shamisë është një tentativë tinëzare , për të ngatërruar lexuesin në mes shamisë dhe perçes dhe për të krijuar në sytë e publikut një mbështetje fiktive teologjike nga një teolog i njohur musliman. A thua se kritikat dhe opinionet e kreut të Ez’her-it për perçen përputhen me interpretimet që Robelli bën për shaminë! Ose ndryshe, Robelli kërkon të thotë se ne duhet që sot të luftojmë shaminë ashtu siç Tantaui ka kritikuar perçen, sepse për ne është e njëjta gjë. Me të tilla akrobaci Robelli në fakt, kërkon të fshehë amatorizmin e tij me të cilin ai e trajton këtë temë.
Dhe për të zhbërë njëherë e mirë këtë aludim abuziv që bën Robelli me këtë teolog islam, do të citoj fjalë për fjalë se, çfarë Muhamed Sejid Tantaui ka thënë duke komentuar ajetin, që keqinterpreton Enver Robelli. Tantaui thotë: “Fjala e Zotit: “Le t’i mbulojnë kraharorët me mbulesat e tyre” tregon sesi duhen fshehur disa vende të stolive, pasi Ai ka ndaluar shfaqjen e tyre. Fjala el-khumur është shumësi i fjalës khimar, që do të thotë ajo me të cilën gruaja mbulon kokën, gushën dhe gjoksin e saj… Pra gratë besimtare duhet të mbulojnë kokën, gushën dhe kraharorin e tyre me shamitë e tyre, aq sa asgjë prej këtyre të mos të shihet nga njerëzit e huaj. Është thënë se gratë në kohën i injorancës paraislame i lëshonin shamitë e kokës pas koke dhe kështu zbulohej gusha, qafa dhe varëset e tyre, kështu që Allahu i Lartësuar i ndaloi besimtaret nga kjo gjë.” (Et-tefsir El-uesit, Muhamed Sejid Tantavi)

Dhe së fundi Enver Robelli e mbyll duke thënë: “Nëse Kosova synon të jetë pjesë e Evropës demokratike, atëherë ky vend duhet të shkëputet nga ideologët politikë të islamizmit beduin dhe të ruajë islamin e praktikuar në viset shqiptare me shekuj.”

Në fakt siç edhe pamë nga teknikat e tij manipuluese kjo shprehje e tij duhet lexuar kështu: Nëse Kosova synon të jetë pjesë e Evropës demokratike, unë mendoj se ky vend duhet të shkëputet nga trashëgimia islame, e rilindur sërish dhe duhet bërë çdo përpjekje për të identifikuar çdo rishfaqje të traditave islamike si projekte të ideologëve politikë të islamizmit beduin dhe të ruajmë kështu luftën për deislamizimin e viseve shqiptare, duke u hedhur hi syve shqiptarëve se ne po mbrojmë islamin shekullor shqiptar.
Nëse ky është qëllimi yt tregohu më i sinqertë me bashkëkombësit e tu, por nëse nuk e njeh fenë islame dhe historinë dhe traditën e saj mes shqiptarëve, atëherë tregohu më objektiv në njohjen e saj.

vere 2010

Diletantizmi dhe konspiracioni anti-islamik i Enver Robellit

Diletantizmi dhe konspiracioni anti-islamik i Enver Robellit

Nga: J. Topulli

Detyra e një teologu apo e një hoxhe është ndër të tjera edhe mbrojtja e fesë, karshi keqinterpretimeve të qëllimshme ose jo, që i bëhen Islamit dhe normave të tij.
Ky detyrim bëhet edhe më i prehtë, kur interpretime të tilla vijnë nga njerëz që me vetëdije duan t’i imponojnë muslimanëve një tjetër Islam nga Islami burimor, nga Islami që ata kanë trashëguar që nga koha e Profetit e deri më sot. Një rast i tillë flagrant është edhe ky i Enver Robellit (Rrahja e një teologu Islam, Shekulli, 09 Dhjetor 2008) dhe orientalistit Schulze që ai e citon si referencë fetare Islame.

Para se t’i jap përgjigje disa nga broçkullave që ka thënë ky gazetar tendencioz dhe aspak objektiv, më duhet të pohoj se dija mbi të cilën Islami bazohet është Kur’ani dhe Tradita Profetike, por veç kësaj ekziston edhe një burim i tretë për të cilin është rënë dakord mes dijetarëve Islam dhe që është unanimiteti i dijetarëve të Islamit dhe që në fakt nuk është gjë tjetër vetëm se të interpretuarit dhe të kuptuarit unik i dy burimeve të mëparshëm. Nuk është vendi këtu tani të shtjellojmë me hollësi secilin nga këto burime dhe raportet që ato kanë mes tyre, pasi ka dije të veçanta Islame që e trajtojnë këtë, por duhet të them se për çdo teolog Islam këto burime janë mjaft të qarta dhe të njohura, mes tyre nuk përjashtohet as Dr. Hamiti.

Një fakt që të revolton së tepërmi, veçanërisht një teolog Islam, është mënyra sesi operohet me citatet Kur’anore, traditën e Islame dhe interpretimin e tyre. Trajtimi është kaq parcial, subjektiv dhe jashtë kontekstit, saqë nëse do t’i bëja ndonjë krahasim, do ta shëmbëlleja me një dritare që rri në hava dhe nuk mbështet askurrkund, as shtëpi ku ajo ndodhet dhe as mure që ta mbajnë! Ajo i ngjan më së shumti një vegimi mashtrues apo një shkarravine në rërën e bregut të detit, që nga çasti në çast dallgët do ta fshinë. Ndaj zotërinj u duhet të largoni “detin” nga rëra –nëse mundeni- që shkarravinat tuaja të jetojnë për njëfarë kohe në rërën e lagur!

Nëse një njeri do të pohonte se është i aftë të ndërtojë një pallat thjesht sepse ka lexuar disa faqe të një manuali ndërtimi apo se ai ka fantazi, askush nuk do t’ia vinte veshin dhe as nuk do ta çonte nëpër mend të pranonte se ky njeri gjithsesi është një inxhinier që i duhet dëgjuar fjala. Dijet Islame ashtu si çdo dije tjetër në këtë botë, duhet të trajtohen me objektivitet dhe nga njerëzit kompetent, pasi faktet që i përbëjnë këto dije janë me qindra apo edhe me mijëra dhe ndërthuren mes tyre nga një konfiguracion që formonë një strukturë solide dhe që një diletant është e pamundur ta shpërbëjë atë duke shkëputur disa elementë që ai i përzgjedh sipas hamendjes.

Nëse një njeri nuk është kompetent në një fushë të dijes i duhet të pyesë njerëzit kompetent të saj, që njihen dhe pranohen si të tillë dhe jo të kap çdo profesor apo doktor që i vjenë për hosh midesë së tij, edhe nëse këta profesorë japin mësim në universitetin e Bernës apo diku tjetër në perëndim. Po zaten siç i thonë një fjalë e urtë “në errësirën e natës edhe një gjarpër të duket shkop për dru zjarri” e jo më një bollë që mund të të duket si tra!

Robelli në shkrimin e tij thotë:

“Madje, profesor Hamiti, në një intervistë për gazetën “Java”, me të drejtë ka theksuar se është kundërshtar i atyre që po mundohen ta keqpërdorin shaminë dhe ta rendisin atë në listën e prioriteteve fetare Islame.”

Do të ishte mirë që ky gazetar ta citonte Dr. Hamitin në ligjëratë të drejtë dhe duke e ndarë qartazi nga pohimet e orientalistit zviceran, që lexuesi i cili nuk e ka lexuar këtë artikull, të mos krijoj përshtypjen se dy këta njerëz, njëri mysliman dhe tjetri jo, ndajnë të njëjtin mendim për një problem të tillë siç është problemi i shamisë për femrën myslimane. Megjithatë thjesht duke u nisur nga ky citim i cunguar më duhet të pohoj se vërtetë shamia nuk është nga shtyllat bazë të Islamit, dhe njerëzve më parë u kërkohet të njësojnë Zotin dhe të pranojnë Muhamedin (paqja e Zotit qoftë mbi të) si Profet, por ajo ama, sipas të gjitha burimeve Islame, është detyrim fetar (ose fard nga arabishtja) për femrën e rritur myslimane dhe këtë nuk besoj se mund ta mohojë as vetë Xhabir Hamiti, pasi do të ishte vërtetë diçka absurde.

Më pas gazetari Robelli bën një pohim të çuditshëm: “E vërteta është se shamia ka shumë pak të bëjë me traditën Islame.” Dhe këtë pohim kaq pompoz dhe me vetësigurinë që i karakterizon diletantët e çdo fushe e mbështet tek “Reinhard Schulze nga Instituti i Shkencave Islame dhe i Filologjisë Orientale në Universitetin e Bernës” profesor ky, i cili paska “theksuar në një referat se, shamia në traditën e Profetit nuk ka domethënie religjioze.”

Jetojmë në kohën e çudirave! O tempa! O mores!- do të bërtiste latini!

Sipas këtyre fjalëve, por edhe siç e shtjellon ai më poshtë, shamia na qenka thjesht një traditë e disa njerëzve apo popujve epshor, të cilët për të frenuar epshet e tyre karshi femrave kanë ligjëruar mbulimin e tyre! Dhe akoma më e habitshme është fakti se këta njerëz ia kanë atribuar fesë dhe Zotit një gjë të tillë! Sipas Schulze-it as vetë Profeti i Islamit nuk e paska urdhëruar këtë gjë si një urdhëresë religjioze! Nuk e di se në çfarë mënyre e argumenton ky njeri që urdhëresa e Profetit për mbulesën e femrës nuk paska domethënie religjioze? Dhe për më tepër si rezultat kjo traditë Profetike gabimisht na qenka bërë për shekuj me radhë pjesë e fesë Islame! Kësaj i thonë të tallesh me intelektin e mijëra e mijëra dijetarësh dhe miliarda myslimanësh, që kanë jetuar që nga koha e Profetit e deri më sot! A thua sikur Islami të ishte një fe e zhdukur, pa ndjekës dhe pa një traditë dhe trashëgimi të gjallë, të cilën papritmas na e zbuloi “arkeologu” Schulze nga Zvicra.

Më poshtë ai duke u argumentuar thotë:

“Në Kuran shkruan se besimtarët duhet t’i bartin “rrobat e devotshmërisë”. Kjo, sipas profesor Schulze, domethënë: “Besimtarët duhet t’i mbulojnë vendet e turpshme”. Tani mund të pyesim: A është koka pjesë e turpshme e trupit?”

Kaq e thjeshtë paska qenë dhe ne nuk e paskemi ditur? Dhe paskemi ngelur ne padije që diletanti i vogël të na mësojë me këtë arsyetim amator? Por çfarë thuhet në Kur’an? Pjesën e ajetit që ai citon është pjesë nga ajeti 26 i sures së shtatë të Kur’anit ku thuhet:

“O bijtë e Ademit, Ne ju dërguam rroba që të mbuloni vendet e turpshme, si edhe për zbukurim; por, petku i devotshmërisë është më i miri.”

Këtu duket qartë se ajeti u drejtohet të gjithë njerëzve, madje nëse do të lexojmë edhe ajetet e mëparshme do ta kuptojmë këtë akoma më mirë se për kë bëhet fjalë. Shikoni me vëmendje sesi ajeti bashkon në një normë të vetme dy veshje, atë fizike dhe atë morale, duke mos përjashtuar as njërën dhe as tjetrën. Fakti që veshja e moralit, e devotshmërisë, është më e mira nuk ka vend për diskutim, pasi është ajo që e shtyn njeriun të mbart edhe rrobën fizike. Në jetë, por edhe në Islam njeriu nuk mund të pranojë pretendime apo besime të cilat nuk shoqërohen me vepra. Pa dyshim që thelbi që në këtë rast është devotshmëria, është ajo që kërkohet, por petku i devotshmërisë nuk mund të qëndroj në ajër pa petkun e praktikës religjioze, pse është një lloj si të thuash se njerëzit në këtë botë mund të jetojnë si shpirtra pa trup. Fjala arabe që përkthehet si devotshmëri në këtë ajet është fjala takua që literalisht në shqip do të thotë të vendosësh diçka në mes teje dhe diçkaje tjetër për tu mbrojtur.[1] Fetarisht takua (devotshmëria) përfshin të gjitha obligimet fetare që njeriu duhet të kryejë për tu mbrojtur nga ndëshkimi i Zotit. Ndaj kjo lloj devotshmërie fetare Islame nuk ka të bëjë thjesht me mbulimin e vendeve të turpshme siç thotë Schulze, por është një kompleks veprimesh me karakter thellësisht religjioz, ndër to edhe mbulesa, para se ato të jenë një normë sociale. Në ajetet që vinë më poshtë thuhet:

“27. O bijtë e Ademit, le të mos ju mashtrojë kurrsesi djalli, ashtu si i nxori prindërit tuaj nga Xheneti, duke ua zhveshur rrobat për t’u dukur vendet e turpshme! Ai dhe shpura e tij ju sheh, prej nga ju nuk i shihni ata. Ne i kemi bërë djajtë roje të atyre që nuk besojnë. 28. Kur ata bëjnë një vepër të shëmtuar, thonë: “Ne i kemi gjetur prindërit tanë që i bënin, por edhe Allahu na ka urdhëruar kështu”. Thuaj: “Allahu nuk urdhëron të bëhen vepra të pahijshme! Përse thoni për Allahun atë që nuk e dini?”

Në librat e traditës Islame dhe në veçanti në komentet e shumta të Kur’anit tregohet se arabët e para Islamit, një pjesë e tyre, i kryenin ritet e vizitës së Qabesë të zhveshur, lakuriq pa asnjë rrobë në trup, për shkak të një risie që kishte shpikur fisi Kurejsh, që kishte nën kujdes Shtëpinë e Shenjtë, sipas së cilës askush veç tyre nuk mund të vizitonte Qabenë me rrobat e tij! Ai ose duhet ta kryente ritin lakuriq ose duhet t’ua merrte hua rroba këtyre njerëzve ose duhet të përdorte rroba të reja të cilat më pas i duhej t’i flakte dhe askush të mos i përdorte më.[2] Ajetet e mësipërme kanë ardhur për të kritikuar pikërisht këtë praktikë të shëmtuar të cilën ata ia atribuonin paraardhësve të tyre dhe madje vetë Zotit. Ndërkohë vetë Zoti ua hedh poshtë këtë pretendim duke u thënë se Ai nuk urdhëron gjëra të shëmtuara. Ndaj ajetet ndonëse u drejtohen të gjithë njerëzve ato u drejtohen në veçanti jomyslimanëve, pasi muslimanët nuk pajtoheshin me këta njerëz në pikat më themelore të besimit dhe jo më me një praktikë të tillë të shëmtuar, e cila për asnjë çast të vetëm nuk ka qenë e lejuar për besimtarët muslimanë dhe as nuk është praktikuar prej tyre. Ndërkohë fjala “vendet e turpshme” në gjuhën arabe e përdorur këtu dy herë, është seuatikum që nënkupton në mënyrë eksplicite organin gjenital dhe vithet. Nga këtu kuptojmë sesa nonsens del pyetja: “A është koka pjesë e turpshme e trupit?”

Në këto ajete nuk flitet për normën e mbulimit të gruas, por kritikohet një praktikë pagane e lakuriqësisë dhe ku minimalja e mbulimit të trupit, qofshin këta njerëz gra apo burra është të mbulojnë pjesët më intime të tyre dhe të mos bien preh e nxitjeve djallëzore për t’u zhveshur, nxitje e cila synon t’i dërgojë deri në ekstremin maksimum të lakuriqësisë. Natyrisht që është mungesa e frikës ndaj Zotit ajo që i shtynte njerëz të vepronin kështu. Për këtë ata kanë nevojë që t’u kujtohet se ruajtja nga ndëshkimi i Zotit me takua-në, e përkthyer shqip si devotshmëri, është më mira. Ndaj dhe ligjërimi triumfalist i gazetarit që bën një pyetje të tillë pakuptim, dhe që gëzohet se ka gjetur disa argumenteve të pakundërshtueshme, i ngjan asaj shprehjes popullore “tralala zura një galë”! Ndaj do t’i thoshim këtij gazetari “ndalu beg se ka hendek”! Në këtë hendek të tillë thyejnë qafën këta gazetarë “gjitholog”, që marrin përsipër të bëjnë edhe teologun dhe hoxhën! Mirëpo këtë hendek, këtyre dhe frymëzuesve të tyre, duhet t’ua tregojnë në radhë të parë ata teolog, emrat e të cilëve përdoren si mbulesë për të infiltruar ide të tilla në mesin e njerëzve, paçka se hiqen si dashamirës ndaj tyre.

Ai vazhdon e thotë:

“Në Librin e Shenjtë, po ashtu thuhet se femrat duhet të bartin një lloj shalli apo mbulese mbi gjoksin e tyre, me fjalë të tjera: nuk mund të ecin me gjinj përjashta.”

Ndërkohë gazetari nuk na përmend se ku e mbështet orientalisti jomysliman këtë që thotë. Ndërkohë që në Kur’an asnjë gjë të tillë nuk ka, as edhe në një varg të tij!

Ajo mbi të cilën aludon ky njeri është pjesë e ajetit 31 të Sures En-nur, i cili është përkthyer kështu nga Hasan Nahi: “Le t’i mbulojnë kraharorët me mbulesat e tyre (të kokës).”[3] Ngjashëm me këtë e ka përkthyer edhe Sherif Ahmeti. Fjala në arabisht e përdorur në këtë rast është khumurihine shumësi i fjalës khimar që do të thotë mbulesë koke.[4] Ndërsa fjala që është përkthyer si kraharor në arabisht është xhujubihine shumësi i fjalës xhejb që në shqip do të thotë xhep, qoftë kjo për hapjen e rrobës ku futet koka si dhe për xhepin ku mbajmë sende personale. Tani çoni nëpër mend një veshje pa mëngë, që ka tre të çara, një tek koka dhe dy tek krahët, të tria këto të çara në gjuhën arabe quhen xhejb-e.[5] Pra ajeti do të thotë le të mbulojnë me mbulesat e kokës vendet e xhejb-eve dhe që këtë rast i bie të mbulojnë gushën dhe vendet e sqetullave, sepse pikërisht këto janë vendet e trupit ku ndodhen xhejbe-t. Nga përkthyesit shqiptarë është parë më e përshtatshme që kuptimin e këtyre vendeve e zëvendëson fjala kraharor, sepse praktikisht një gjë të këtillë kërkohet nga ajeti në fjalë. Për ta pasur më të qartë i kthehemi traditës Islame dhe do të shohim se ajeti nuk flet drejtpërdrejtë për mbulimin e kokës, pasi muslimanet e mbulonin kokën, por ato i lëshonin shamitë pas shpine dhe kështu mbeteshin të zbuluara disa pjesë për të cilat Zoti i urdhëroi që t’i mbulonin në këtë mënyrë, duke lëshuar shaminë nga përpara, pra mbi kraharor.[6] Pra që këtu nuk bëhet fjalë për ndonjë shall apo mbulesë tjetër, por për shami koke. Kush nuk beson në saktësinë e fjalëve që po them dhe më konsideron manipulator, unë e sfidoj të më paraqes argumentet që vërtetojnë se unë po gënjej.

Po veç kësaj a është logjike që Zoti t’i urdhëroj gratë besimtare se: “nuk mund të ecin me gjinj përjashta” siç thotë orientalisti zviceran? Sipas tij po! Dhe këtë ai e mbështet me këtë arsyetim:

“Ky rregull i veshjes dallon nga periudha paraIslame, kur femrat bartnin pak rrobe. Sipas profesor Schulze, në ilustrimet e para nga shekulli i 10-të, valltaret e Profetit Muhamed shihen gjysmë lakuriq.”

Sipas këtij jomyslimani fakti se gratë në kohën paraIslame në Arabi lëvizkan lirshëm madje edhe vallzokan në sy të Profetit gjysmë lakuriq, u vërtetuaka nga tablotë e shekullit të 10-të që e tregojnë këtë?

Edhe njëherë latini do të kishte ulëritur tashmë: O tempa! O mores!

Dhe të mos harrojmë që artikullshkruesi e cilëson këtë njeri si profesor Schulze. Këtë injorancë skandaloze që shfaq ky i ashtuquajtur profesor i vjen për hosh dhe i duket argument edhe gazetarit shqiptar, që është më i paditur se frymëzuesi i tij. Së paku këtë të mos e kishe përmendur, pasi “argumentet” e mëparshme i kam lexuar edhe nga pseudostudiues të tjerë të sotëm, ndërsa me këtë “argument par exellence” e vulos më së miri injorancën e tij ndaj së vërtetës, madje një “argument” i tillë, saqë edhe një fëmije mysliman do t’i vijë për të qeshur kur ta dëgjoj, më shtyn të mendoj se përçmimi i intelektit të muslimanëve nga këta njerëzve, ka mbërritur deri në këtë pikë, saqë të tallen deri në këtë fare feje.

Ndonëse ky palo argument nuk ia vlen të merresh me të, i duhet kujtuar së paku gazetarit që e citoi, se pikturat halucinative të jomyslimanëve, që bëhen tre shekuj mbas vdekjes së Profetit të Islamit, bëni mirë që as fëmijëve tuaj të mos ua tregoni si përralla… e jo më të na i paraqisni si fakte akademike.

Nuk e di se çfarë e shtyri këtë gazetar që mbrojtjen që ai i bën rrahjes së një teologu Islam, ta përziejë me idetë e një orientalisti jomysliman. A mos vallë me këtë ai kërkon të aludoj se ky është edhe opinioni i vetë Xhabir Hamitit? Ky shkrim këtë përshtypje të lë! Ndaj është në nderin dhe në përgjegjësinë e këtij teologu, që t’i sqarojë këtij artikullshkruesi, sesi qëndron e vërteta e shamisë së gruas në Islam me argumentet teologjike Islame, disa prej të cilave unë përmbledhtazi i shtjellova edhe këtu. Dhe të mos lejojë që emri të tij të përdoret për të promovuar një Islam që nuk i përket asnjë tradite të asnjë populli mysliman në botë.

Pretendimet e Robellit se shaminë e propagandojnë vetëm “njerëzit me mjekra”, të cilët sipas tij vetëm veten e tyre e konsideruakan si muslimanë të vërtetë, është një thikë me dy presa me të cilën ai kërkon të hap një të çarë në mesin e muslimanëve të thjeshtë, teologëve tradicional shqiptarë dhe atyre që ai i identifikohen si ekstremistë. Kjo në njërën anë, ndërsa në anën tjetër duke i paraqitur këto detyrime fetare siç është shamia, vetëm si pjesë e propagandës së këtyre ekstremistëve, ai kërkon t’u japë indirekt si mesazh njerëzve, urrejtjen dhe mospranimin e këtyre praktikave Islame. Nuk më habit një fakt i këtillë, pasi ka vite që në qarqet islamofobe perëndimore qarkullojnë teza të tilla dhe studime si ai i Sheri Bernard, që për të ndërtuar një Islam siç u pëlqen atyre, duhet të mos lejohet bashkimi në mes atyre që ajo i quan tradicionalistë me ata që ajo i quan fundamentalistë, konspiracion që mesa duket paska mbërritur edhe në veshët e islamofobëve shqiptarë.
Dhjetor 2008

———————————————————————–

J. Topulli eshte teolog i diplomuar në të njëjtin universitet ku është diplomuar edhe Xhabir Hamiti. ·

[1] Mekajis el-Luga 6/99.

[2] Komenti i Kuranit nga Ibn Kethiri, Tabariu etj.

[3] Botimi i A.I.I.T.C-së.

[4] Muxhem el-Uesit, Lisanul Arab, …etj.

[5] Ibid.

[6] Komenti i Kur’anit nga Ibn Kethiri, Komenti i Eth-thalebiut,..etj në shqip mund ta ndeshni tek “Mbulesa e gruas myslimane” e Muhamed Nasirudin Albanit.

Përgjigje ndaj shpifografisë teologjike të islamofobit K. Myftaraj

Përgjigje ndaj shpifografisë teologjike të islamofobit K. Myftaraj

Nuk është aspak e denjë, për një njeri që ka nivelin minimal të një formimi kulturor serioz, të merret me një njeri që hedh kaspolla, që u shëmbëllejnë përçartjeve të njerëzve të pushtuar nga halucinacionet. Mllefi dhe urrejtja patologjike që Kastriot Myftaraj ka ndaj Islamit dhe myslimanëve duket se ka marrë të tilla përmasa te ky njeri sa ta shtyj atë të kaloj çdo cak të etikës minimale akademike dhe të mirësjelljes ndaj komunitet më të madh fetar në mesin e shqiptarëve dhe ndaj fesë së tyre. Ndaj unë nuk do merrem me të si njeri dhe vrerin e tij ksenofob, antimusliman dhe antishqiptar që ai vjell paturpësisht ndaj bashkëkombësve të tij, por vetëm për hatër të një publiku që e lexon këtë njeri dhe dezinformohet nga gënjeshtrat që ai ka shkruar, e ndjeva për detyrë si teolog që ti jap përgjigje në mënyrë të përmbledhur gozhdëve të ndryshkura që ai dështon të ngul në adresë të fesë islame me paçavuret e tij të njëpasnjëshme.

Këtu do të merrem vetëm me pretendimet absurde të shkrimit të tij të 26 Majit 2010 në gazetën “Sot” karshi fesë islame dhe jo edhe histerisë së tij të përçartë që ka shfaqur gjithë këto ditë në shtyp.

Së pari, para se t’ia nis duhet të bëjë me dijes se K. Myftaraj nuk është një teolog, as një filozof dhe as një studiues i feve, por vetëm një amator i keq që në shumë prej shkrimeve të tij të fushave ku ai shkruan nuk tregon kriteret minimale të objektiviteti dhe referimit. Këtë gjë ai ka bërë edhe me shpifjet e tij ndaj Islamit dhe Profetit të tij duke mos treguar as një referencë të vetme për çfarë ai përrallis. Kjo sepse ato as nuk kanë asnjë vlerë akademike dhe as nuk përbëjnë referencë për ne si muslimanë dhe për ata njerëz që kërkojnë të vërtetën në mënyrë objektive, siç do ta bëjmë të qartë më poshtë. Por nëse Myftarjt i duket vetja si referencë atëherë kjo provon edhe më shumë faktin se ky njeri është një i sëmurë patologjik, që para se të denoncohet në prokurori për veprat penale që ai konsumon me kalemin e tij të ndryshkur, duhet çuar në spital si një i sëmurë psikik.

Myftaraj shprehet: “Guri i zi është objekti më i shenjtë i fesë islame.”

Këtu më duhet të bëj një pohim, vetëm një herë, pa qenë nevoja ta ripërsëris më pas se, të gjitha broçkullat që ka përrallisur Myftaraj në këtë shkrim paçavure është në gjendje tu japë përgjigje edhe besimtari më i thjeshtë musliman, që ka një kulturë minimale njohje të fesë së tij dhe se shumicën e gjërave që ai ka pohuar janë gënjeshtra të pastra të marra nga burime që nuk gëzojnë asnjë vërtetësi dhe respekt minimal akademik dhe shkencor.

Atëherë, Guri i zi, nuk ka qenë, nuk është dhe as ka për të qenë ndonjëherë objekti më shenjtë në fenë islame. Muslimanët asnjëherë nuk kanë adhuruar as gurin e zi dhe as Qabenë (arabisht el-kaba). Në Islam nuk ka objekte të një shenjtërie mistike siç ka në fe të tjera, Islami është një fe tërësisht monotesite, deri në detajet më të imta të saj, ndaj dhe asnjë objekt material dhe as një qenie tjetër veç Zotit nuk meriton absolutisht shenjtërinë e adhurimit, por vetëm shenjë respekti në varësi të rëndësisë që vetë Zoti i ka caktuar. Kështu që për ne si musliman Libri i Zotit, Kurani, i shkruar në çfarëdo objekti është shumë më “i shenjtë” sesa guri i zi dhe sesa vetë Qabeja dhe jo vetëm kaq, por për fenë islame një besimtar i vetëm, jeta, nderi dhe pasuria e tij janë më të shenjta sesa guri i zi dhe vendi ku është vendosur ai. Guri i zi i vendosur në këndin jugor të ndërtesës kubike të Qabesë shërben thjesht vetëm si shenjë dallimi nga ku fillon një nga ritet e adhurimit të Zotit që në Islam quhet tavaf. Vetë ndërtesa e Qabesë shërben si pikë drejtimi gjeografik për muslimanët e gjithë botës kur ata i falen Zotit, si dhe ajo është pjesë e një adhurimi të madh në islam që quhet Haxh, apo ndryshe pelegrinazhi islam. Përveç këtyre gjërave as Qabeja dhe as Guri i zi nuk kanë asnjë funksion apo shenjtëri tjetër. Literatura më e thjeshtë islame, që mund të gjej çdokush edhe falas e shpjegon këtë gjë, kështu siç e përmenda, ndaj deformimet e Myftarajt mbajnë vetëm vulën e injorancës së qëllimshme.

Myftaraj thotë: “Tempulli Kaaba dhe vetë Guri i zi i përkasin një kulti politeist (pagan) arab dhe mbaheshin si vend i shenjtë, përkatësisht objekt i shenjtë, që shumë kohë para Muhametit.”

Tempulli i Qabesë dhe Guri i zi i përkasin kohës së Profeti Ibrahim (Abraham) dhe djalit të tij Ismailit dhe është tempulli i parë i ndërtuar për adhurimin e një Zoti të vetëm. Vetëm rreth dy shekuj (apo katër sipas një mendimi) para Profetit –të padyshimtë- Muhamed ky objekt u mbush me idhuj të ardhur nga popujt e tjerë, të cilët arabët i adoptuan si perëndi nga ata që i morën, si ndërmjetës në mes tyre dhe Allahut, Zotit dhe krijuesit të vetëm.

Myftaraj thotë: “Në kohën kur arabët qenë paganë, ata e adhuronin Gurin e zi si një objekt të shenjtë dhe mendonin se ai ndrynte imazhin e 360 zotave (meshkuj dhe femra).”

Këto janë sajesat e burimeve që Myftaraj qëllimisht nuk i citon. Arabët në tempullin e Qabesë, një tempull monoteist ky, kishin sjell idhuj, para se ata të thyheshin, thërrime-thërrime, nga ardhja e Islamit, por guri i zi nuk është aspak e vërtetë se ndrynte imazhin e këtyre 360 idhujve të importuara nga kulturat pagane. Këto janë broçkulla.

Myftaraj thotë: “Në fakt Guri i zi ishte një meteor i rëndomtë.”

Është e çuditshme se si ky njeri citon në mënyrë të verbër ca të ashtuquajtur orientalist të cilët me aludimet e tyre duke dashur të mohojnë origjinën e epërme qiellore të këtij guri e kanë zbritur atë në nivelin e një meteori. Megjithatë të bën çudi pse nuk thonë se është një gur sido, sepse lind pyetja si e vërtetuan ata që është meteor? Nëse ata dhe shpifografi në fjalë, me të cilin po merremi, besojnë se guri i zi është meteor, pa asnjë lloj fakti dhe reference, atëherë kjo do të thotë se duan apo nuk duan ata pranojnë referencat islame, të cilat thonë se ai erdhi nga Parajsa, por për ta kjo e fundit sipas aludimeve të tyre është e pavërtetë, por gjithsesi për ta ai ngelet me origjinë e tij qiellore. Domosdo sytë e tyre të hamendjes para atyre të ballit nuk mund të shohin përtej reve apo mjegullnajave që u kanë zënë sytë e ballit dhe të shpirtit.

Më pas Myftaraj shprehet se Profeti –i padyshimtë- Muhamed e ndaloj idhujtarinë me fjalë, por jo me vepra duke futur në këtë fe pjesë të paganizmit arab, siç qe guri i zi dhe Qabeja!

Nëse tregon diçka kjo tregon sesa injorant është i ashtuquajturi gazetar, ky palo juristi i “plepave 94”, sa që fesë më monoteiste në botë t’i shpif elementë të idhujtarisë, ndaj të cilave nuk ka fe në historinë njerëzore të ketë luftuar si ajo.

Monoteizmi i Islamit është aq i thellë dhe i imët, sa mjafton të përmend disa fakte që i di shumëkush, mes tyre edhe i ashtuquajturi gazetar shpifograf, për të zhbërë gjithçka që ai sajon.

Së pari, në Islam Zoti është një, unik, i përhershëm, trashendent, i përjetshëm, pa fillim dhe mbarim, nuk është trini, dhe as më shumë e as më pak, por vetëm njësh absolut. Në suren e 112 të Kuranit thuhet: “Thuaj: “Ai është Allahu, Një dhe i Vetëm! Allahu është Absoluti, të Cilit i përgjërohet gjithçka në amshim. Ai as nuk lind, as nuk është i lindur. Dhe askush nuk është i barabartë (a i krahasueshëm) me Atë!”

Së dyti, në fenë islame nuk lejohen absolutisht ndërmjetësit në adhurim, në lutje dhe në çdo formë tjetër me të cilën njerëzit kërkojnë të afrohen te Zoti, kushdo qofshin këta, engjëj apo Profet, në mënyrë absolute këtu nuk bëhet asnjë përjashtim. Çdo akt i tillë që cenon këtë gjë pak apo shumë në Islam konsiderohet idhujtari dhe mëkat i pafalshëm. (shih Kurani 4:48, 148)

Së treti, feja islame si masë preventive ndaj idhujtarisë ndalon edhe çdo veprim apo objekt që me kalimin e kohës shpie drejt forma të idhujtarisë, apo që në vetvete sipas këndvështrimit islam përmban elemente të idhujtarisë. Si për shembull në islam nuk lejohet lavdërimet e tepruara ndaj Profetëve dhe çdo krijese tjetër ashtu siç nuk lejohen as pikturimi apo gdhendja e krijesave frymore, pasi në islam ato shihen si një lloj rivaliteti virtual ndaj Krijuesit të vetëm. Është e tepër të them se në Islam nuk lejohen dhe nuk ka asnjë objekt lëndor që të simbolizoj Zotin, qoftë edhe për së largu apo tërthorazi, siç ka në fe të tjera.

Duke u nisur nga të gjitha këto, që thamë dhe lamë pa thënë, doktrina islame shpesh quhet me emrin Teuhid (njësim i Zotit), për shkak se e gjithë kjo doktrinë mbështet mbi monoteizmin. Dëshmi kjo që i gërric veshin në arabisht pesë herë në ditë të ashtuquajturit gazetar K. Myftaraj.

Më pas i ashtuquajturi gazetar për të hedhur poshtë besimin islam të origjinës së Qabesë dhe gurit të zi dhe lidhjes së tyre me Profetin Ibrahim, merr si referencë Biblën, se çfarë thuhet dhe nuk thuhet në të për këtë gjë! Duhet t’i sqarojmë atij dhe të tjerëve, se ne si musliman besojmë se Profetët që përmenden në Bibël dhe ajo vetë si Libër ka burim dhe orgjinë hyjnore, nga vetë Zoti. Por, për asnjë çast dhe asnjë moment muslimani nuk e bazon fenë dhe besimin e tij, në këtë Libër, por vetëm te Kurani dhe Profeti i vërtetë Muhamed. Burimi i vetëm i cili ne na shtyn dhe mbi të cilin ne mbështesim bindjes tonë në origjinën qiellore të Biblës si dhe formën sesi ne e besojmë këtë gjë, është vetëm Kurani dhe Profeti i vërtetë i Zotit Muhamed. Nëse burimi ynë nuk do ta njihte Biblën si Libër me orgjinë hyjnore, as ne nuk do ta njihnim si të tillë, për ne i parë dhe i fundit është shpallja hyjnore që erdhi Profetit Muhamed. Ndërsa trashëgimia e sotme e shkrimeve të shenjta judeo-kristiane për ne shërben thjesht si referencë e diskutimeve ndërfetare.

Myftaraj thotë: “Arabët mund ta pranonin një fe të re më lehtë në rast se ajo integronte kultet e mëparshme idhujtare. Ky qe sekreti i suksesit të Muhametit.
Muhameti tregoi një fantazi të madhe për të integruar ritualet idhujtare në fenë e re, që supozohet të ishte kundër idhujtarisë, në mënyrë që arabët idhujtarë të pranonin fenë e re”

Në fakt suksesi që arriti Profeti i vërtetë Muhamed ishte plotësisht e kundërta e asaj që thotë ky njeri pa referenca. Për trembëdhjetë vjet në Mekë Profeti nuk pranoi të bënte asnjë kompromis me idhujtarinë dhe elitën e saj mbështetëse, dhe pikërisht për këtë edhe u persekutua, u përndoq dhe vuajti bashkë me muslimanët e parë. Ky është një fakt historik kaq i vërtetë sa që gjendet jo vetëm në të gjitha burimet islame dhe çdo kush mund t’i lexoj, por edhe në çdo burim tjetër serioz që u përket jomyslimanëve dhe që flasin për fenë islame. Ky njeri, ndaj të cilit Kastritoti duhet të pastroj gojën dhe penën e tij shpifarake, ishte ai që shkatërroi me forcën e arsyes, argumentit, dhe të dorës gjithë trashëgiminë pagane, idhujtare, politeiste arabe dhe la për ta vetëm trashëgiminë Abrahamike të adhurimit të një Zoti të vetëm.

Muftaraj thotë: “Pas pelegrinazhit në Kaaba arabët idhujtarë e kishin zakon që t’ i bënin një lutje të veçantë zotit Hubal, i cili ishte kryezoti në panteonin prej 360 zotash, dhe paraqitej në trajtën e Hënës (trupit qiellor).”

Edhe njëherë këtu Myftaraj tregon injorancën e tij të qëllimshme duke perifrazuar nga burime aspak serioze. Hubeli ishte idhulli i parë që u fut në Mekë dhe sipas burime islame, dhe të vetme, ishte statuja më e madhe, por jo kryezoti siç thotë Myftaraj. Arabët nuk kishin idhull kryezot, mekasit idhullin Hubel e kishin idhullin e tyre, ashtu si fise të tjera arabe kishin idhujt mbrojtës të tyre. Hubeli nuk ishte në trajtën e Hënës, por në pamjen e njeriut dhe ku dorën e djathtë e kishte të thyer dhe idhujtarët e Mekës ia kishin bërë prej floriri. Në Mekë atë e solli kreu i një fisi arab, Amr bin Luhej,

Myftaraj thotë: “Adhurimi i Hënës është i kuptueshëm në popujt e shkretëtirës se Hëna ndriçon me freski, ndërsa Dielli ndriçon duke sjellë edhe një vapë mbytëse në shkretëtirë.”

Jo, adhurimi i hënës nuk është aspak i kuptueshëm për popujt e shkretëtirës, madje adhurimi i saj nuk ka qenë aspak dominant mes arabëve, siç do ta përmendim më poshtë. Ndërsa fantazitë e freskisë së dritës së Hënës, natyrisht që mund të jenë shijet e Kastriotit që nuk e ka idenë seç shije dhe kulturë kanë njerëzit që jetojnë në shkretëtirë.

Myftaraj thotë: “Në të vërtetë tempulli i Kaaba i qe kushtuar Hubalit, Kryezotit-Hënë.”

Nuk e di se ku e gjen këtë siguri ky njeri të thotë se Qabeja i ishte kushtuar Hubelit, apo se ai ishte kryezot, ndërkohë që ajo ishte ndërtuar shekuj para se të hynte statuja e Hubelit në të?! Vetëm se mendësia e një të verbëri që thotë kështu është siç them unë “edhe nëse fluturon…”!

Myftaraj thotë: “Muhameti e ruajti simbolin e hënës, duke e bërë gjysmëhënën simbolin e shenjtë të Islamit, i cili gjendet në kulmin e çdo xhamie.”

Simboli i hënës nuk është aspak simbol i Islamit. Ky simbol me një kuptim të tillë ka hyrë shumë vonë dhe vetëm tek një pjesë e muslimanëve, dhe kjo për shkak të injorancës. Të parët që e kanë përdorur gjysmë hënën si simbol shtetëror dhe jo fetar, kanë qenë turqit selxhukë, prej tyre më pas e morën turqit osmanë dhe prej tyre më pas e morën edhe të tjerët. Ndërsa fakti se një pjesë e xhamive (dhe jo të gjitha siç thotë Myftaraj) kanë në kulmet e tyre nga një gjysmë hënë, është tregues në fakt i paditurisë së njerëzve që i kanë vendosur ato, duke kujtuar se Islami ka simbole të tilla siç kanë edhe fetë e tjera, me të cilat ata kulmojnë vendet e tyre të adhurimit.

Me hënën Islamin nuk lidh as më shumë dhe as më pak seç i lidh popujt e tjerë të botës. Hëna është vetëm objekt me të cilën përcaktohet kalendari dhe matet koha, ashtu siç është edhe dielli. Nëse kalendari hënor islam qenka tregues se muslimanët adhurojnë hënën atëherë sipas kësaj edhe ata që përdorin kalendarin diellor do të thotë se adhurojnë diellin! Zoti thotë në Kuran (41:37): “Ndër shenjat e Tij janë nata dhe dita, si dhe Dielli dhe Hëna. Mos iu përkulni as Diellit, as Hënës, por, nëse jeni adhurues të Atij, përkuluni Allahut i Cili i ka krijuar ato!”

Myftaraj thotë: “Kështu, Muhameti i dha Allahut tiparet e Hubalit, madje duke ruajtur edhe lutjen përfundimtare për këtë në fund të pelegrinazhit (haxh). Për arabët Allahu ishte Hubali.”

E për çudi sesi megjithëkëtë asnjë gjurmë e Hubelit nuk ka mbetur deri më sot, por Profeti i vërtetë i Zotit e bëri atë pluhur e hi me të hyrë në Mekë si ngadhënjimtarë, mu përpara syve të atyre qindra njerëzve që e kishin adhuruar hubelin, pa u trembur, pa hezituar dhe pa iu dridhur aspak dora. Këto përrallat e zotit hënë dhe se Allahu ishte hubeli, janë ca dokrra të përhapura nga disa misionarë protestantë si Robert Morey e më pas Timothy Dunkin etj. Këtë hipotezë absurde fillimisht duket se e ka hedhur orientalisti gjerman Julius Wellhausen (1844-1918), i cili supozonte se Hubeli ishte emri i Allahut! Ndërsa farën e absurditetit të parë nga ku më pas Morey nxori se Allahu është zoti hënë e ka hedhur danezi Ditlef Nielsen, cili i ndau perënditë pagane semite në një treshe të tillë: Ati-hënë (mashkullore në arabisht etj), Dielli-mëmë (femërore në arabisht…etj) dhe biri Venus.

Në vitin 1991 Robert Morey, një polemist protestant, çuditërisht i dha kësaj hipoteze një tjetër dimension duke dalë me disa pamflete që më pas morën dhen, se Allahu qenka zoti hënë, besim ky i trashëguar nga idhujtaria arabe!

Para se të përmend disa studiues të huaj, jomysliman që hedhin poshtë këto broçkulla dua ti kujtoj Myftarajt dhe të gjithë atyre që na lexojnë se të krishterët dhe çifutët arab e quajnë Zotin me të njëjtin emër siç e quajnë Atë edhe muslimanët, pra me emrin Allah. Rrënja e këtij emri ilah (hyj, zot) ka ngjashmëri gati identike me gjuhën tjetër semite, simotrën e arabishtes, hebraishten e cila për emrin zot përdor flalën el dhe il, si p.sh mjafton këtu tu kujtomë fjalët që i atribuohen Jezuzit të ketë thënë në kryq: Eli Eli…. apo Elohim Elohim… (Zoti im Zoti im…). Kështu që nëse hebreu Abraham adhuronte hënën si zot atëherë edhe të tria fetë Judaizmi, Krishtërimi dhe Islami adhuruakan Hënën! A do të guxonte Myftaraj t’i quante edhe këto fe të tjera si shpikje pagane, njëra nga Moisiu dhe tjera nga Jezusi?!

Pikëpamjet e mësipërme janë hedhur poshtë edhe nga studiues perëndimore që shpesh janë edhe tendencioz me Islamin, por gjithsesi këto hipoteza duket se kanë qenë kaq iluzionare saqë ka qenë tërësisht e pamundur të gëlltiteshin prej tyre. Kështu që para një shekulli orientalisti Margoliouth e quajti tezën e lidhjes në mes Hubelit dhe Allahut vetëm se një hipotezë. Qëndrim mosaprovues ndaj kësaj broçkulle mbajnë edhe studiues si Hayward R. Alker, F. E. Peters dhe G. E. von Grunebaum. Ndërsa R. Brown shprehet: “Në fakt është e vërtetë se para se të vinte Islami shumë “zota” dhe idhuj adhuroheshin në Lindjen e Mesme, por emri i zotit të hënës ishte Sîn, dhe jo Allah dhe nuk ka qenë aspak popullor në Arabi, në vendlindjen e Islamit. Idhulli më i dalluar në Mekë ishte zoti i quajtur Hubel dhe nuk ka asnjë provë se ai ishte zoti-hënë…

Nëse arabët e lashtë adhuronin qindra idhuj, nuk ka dyshim se zoti hënë Sîn ishte pjesë e tyre, madje edhe hebrenjtë kishin tendencë të adhuronin diellin, hënën dhe yjet, por nuk ka asnjë provë të qartë se adhurimi i hënës ka qenë i përhapur në mesin e arabëve, në çfarë do lloj forme, apo se gjysmë hëna qe përdorur si simbol i zotit-hënë dhe sigurisht që Allahu nuk ishte emri i zotit-hënë…

Le të supozojmë për hir të argumentimit se arabët e lashtë adhuronin hënën. Kjo nuk ka asnjë lidhje që të provoj lidhjen e saj me emrin Allah, sepse nuk ka asnjë përshkrim që ta identifikoj Allahun si zoti-hënë apo si një hyjni pagane. Kjo në kontrast me hebrenjtë, grekët, latinët dhe fjalët angleze për emrin Zot, të cilat rrjedhin të gjitha nga fjalë të cilat përdoreshin gjerësisht nga paganët për t’iu referuar hyjnive pagane. Kështu që emri Allah është shumë më i çliruar nga rrënjët pagane sesa janë këta emra të tjerë.” (“Who Is “Allah”?”, International Journal Of Frontier Missions, 2006, Volume 23, No. 2, p. 79)

Natyrisht që ne si musliman nuk kemi nevojë për referenca jashtë islame për besimin tonë, por këto ia tregojmë atyre që nuk na besojnë ne.
Myftaraj thotë: “Ajo që bëri Muhameti ishte të shartonte Judaizmin dhe Krishterimin, duke krijuar mbi bazën e tyre një fe të re, një Judeo-Krishterim të arabizuar.”

Origjina e të tria feve është i njëjti Zot dhe ngjashmëria në mes tyre vjen pikërisht nga ky fakt. Për aq sa nuk mund të akuzohet Krishterimi si kopjim apo shartim i Judaizmit për aq nuk mund të akuzohet dhe Islami si i tillë me këto fe. Nëse Zoti ynë është i njëjtë, pavarësisht sesi ne e besojmë Atë, atëherë këtu nuk ka asgjë të çuditshme që tek të tria fetë të ketë gjëra të përbashkëta.
Ndonëse në këtë shkrimi nuk kam pasur si qëllim vetëm se anën teologjike, me të cilën ka spekuluar Myftaraj, e ndjej të nevojshme t’i japë përgjigje të përmbledhur edhe një teze tjetër që ai i ka mëshuar fort në shkrimet e tij dhe që shprehet më qartë me fjalët e mëposhtme:

“Kur e pyet nëse e quan veten shqiptar musliman apo musliman shqiptar, tek ai befas shfaqet arabi. Gërvishte pak praktikantin musliman dhe pas shqiptarit në dukje tek ai do të dalë arabi.”

Pra pyetja absurde që shtron Myftaraj është: a je shqiptar apo musliman? A do më shumë kombin apo fenë?

Së pari më duhet të sqaroj absurditetin e kësaj pyetje dhe më pas edhe anën aspak etike të saj.

Që të bësh një pyetje të tillë do të thotë të vendosësh shenjën e barazimit në mes fesë dhe kombit. Pra se feja edhe kombi kanë tipare tërësisht të njëjta, aq sa njëra mund ta zëvendësoj tjetrën. Këtu na duhet të përkufizojmë seç është kombi dhe më pas dhe seç është feja. Në fjalorin e sotëm të gjuhës shqipe për kombin thuhet: “Bashkësi e qëndrueshme njerëzish, e formuar historikisht në bazë të bashkësisë së gjuhës, të territorit, të jetës ekonomike dhe të formimit psikik, që shfaqet në bashkësinë e kulturës.”

Ndërsa përkufizimi që jep enciklopedia Britannica është: “Njerëz të cilët kanë identitet të përbashkët dhe krijojnë një trup psikologjik dhe një komunitet politik. Identiteti i tyre politik zakonisht përmban disa karakteristika siç është një gjuhë e përbashkët, kulturë, etni dhe histori e përbashkët.”

Tashti shohim sesi përkufizohet feja nga burimi i mësipërm: “Marrëdhënia e qenieve njerëzore me Zotin apo zotat apo çfarëdo gjëje tjetër që ata e konsiderojnë të shenjtë ose në disa raste thjeshtë e mbinatyrshme.” Më tej thuhet: “Fetë përpiqen t’i përgjigjen pyetjeve themelore që kanë të bëjnë thellësisht me gjendjen e njeriut nëpërmjet marrëdhënies me të shenjtën apo të mbinatyrshmen apo nëpërmjet perceptimit të natyrës së vërtetë të realitetit.”

Siç shihet qartë nga këto dy përshkrime kombi dhe feja nuk janë e njëjta gjë dhe nuk mund të vendoset shenja e barazisë edhe pse ato në mes tyre mund të kenë elementë të përbashkët, por që të dyja padyshim janë pjesë e identitetit të njeriut. Feja ka si objekt të saj kultin, adhurimin, Hyjin, botën tjetër, shpëtimin e shpirtit, ndërsa kombi (një fjalë me origjinë arabe kjo ar. kaum) ka atdheun, etninë, gjuhën, historinë, kulturën. Feja nuk është e kufizuar në hapësirë dhe në kohë dhe përmban përgjithësisht botëkuptime të pandryshueshme për botën, jetën dhe njeriun, ndërsa kombi është kufizuar në hapësirë madje edhe në kohë, pasi religjioni është shumë më i hershëm si pjesë e identitet i njeriut sesa kombi. Kështu pra që të thuash se kush është identiteti yt më rëndësishëm feja apo shqiptaria do të thotë që ose feja është nacionalizëm ose nacionalizmi është fe. Parimisht asnjëra dhe as tjetra nuk janë respektivisht të tilla, por historikisht ka ndodhur që të identifikohen abuzivisht me njëra-tjetrën, ku fe të ndryshme janë shndërruar në nacionalizëm dhe kombe janë shenjtëruar si të ishin perëndi. Duket se këtë të fundit kanë dash ta bëjnë mjaft ideologji post mesjetare, mes tyre edhe komunizmi në Shqipëri. Mirëpo historikisht kjo tentativë ka rezultuar një fiasko e vërtetë dhe duke qenë të vetëdijshëm, këta njerëz që adhurojnë diçka që nuk mund të jetë objekt kulti, kanë nacionalizuar një fe të caktuar, për ta përçudnuar atë, nga një këndvështrim universal mbi botën dhe njeriun, në një racizëm të shëmtuar ku vetëm x komb janë bijtë e qiellit dhe të tjerët bagëti apo një status më të ulët si njerëz. Me sa duket këtë kërkon të bëj edhe Myftaraj, i vetëdijshëm ose jo për këtë gjë. Përballë kësaj pyetje me të tillë përmbajtje natyrisht që jo vetëm ne si musliman, por edhe besimtarë të feve të tjera që besojnë në një Zot universal do të përgjigjeshin se ne adhurojmë Zotin dhe jo kombin. Ndërsa natyrisht përballë pyetjes se cilën tokë apo gjuhë do të më tepër, çdo kush natyrshëm do të përgjigjej, mes tyre edhe besimtarët në Zot, atë tokë ku jam lindur dhe rritur dhe gjuhën e saj. Feja ndonëse ka vende të shenjta në vende të caktuara, sepse diku do t’i ketë, ajo nuk shenjtëron atdheun ku gjenden këto vende dhe as popujt mes të cilëve ato gjenden, qofshin këta arab apo hebrenj apo çfarë çdo kombësie tjetër.

Së dyti, ana tjetër e gabuar e kësaj pyetje është se ajo vendos një rivalitet fiktiv që shndërrohet në një përballje absurde mes kombit dhe fesë, mes dy pjesëve të rëndësishme që përbejnë identitetin e një njeriu. Është njëlloj si të thuash kë do më tepër nënën apo babain, vëllain apo motrën, këtë apo atë, ndërkohë që edhe pse për një njeri secili ka një pozitë të caktuar ndoshta edhe jo të njëjtë, gjithsecili zë vendin e vet dhe është pjesë e dashurisë dhe e marrëdhënieve të afërta me të cilat njeriu lidhet. Ndaj pyetje të tilla edhe kur i thuhen një fëmije jo vetëm që janë të gabuar, por nuk janë aspak etike, sepse krijojnë në psikologjinë e njeriut diferencimin konfliktuoz ndërmjet pjesëve të një identiteti të vetëm, si në një luftë absurde mes kokës dhe zemrës, trupit dhe gjymtyrëve. E në të tilla raste nuk mund të presësh vetëm se një krizë identiteti, kjo është edhe ajo që ka shkaktuar komunizmi me ateizmin e tij mes shqiptarëve, kjo është ajo që kërkon të shkaktoj pa kuptuar edhe K.Myftaraj me shqiptarët muslimanë. Feja nuk është dhe nuk mund të jetë një rrobë që hiqet e vishet sipas interesave pragmatiste materialiste, pse na afron me lindjen apo perëndimin, me këtë apo atë, feja është një bindje dhe besim, një e vërtetë përtej kësaj bote që kalon caqet e historisë, racës apo kombit. Se cila është kjo e vërtetë e amshueshme, që për njeriun është pjesa më e fortë e tij identitare, kjo është zgjedhje e tij personale.

J. Topulli

(botuar ne gazetën “SOT”)

Amoraliteti i homoseksualizmit

Amoraliteti i homoseksualizmit

Në debatin rreth homoseksualizmit, zhvilluar së fundi në mediat shqiptare, në shumicën e rasteve argumentet pro apo kundra tij shumë pak përqendrohen në anën etike apo morale të këtij fenomeni. Pavarësisht se refuzimi i homoseksualizmit dhe neveria ndaj tij, në thelb dihet që vjen nga morali dhe kultura që kultivon pjesa dërmuese e shoqërisë, e megjithatë ky referim etik pothuajse anashkalohet, duke u hedhur kështu më së shumti në anë të tjera të debatit, siç është ajo të drejtave të njeriut, ana sociale, biologjike dhe mjekësore e tij. Ndërkohë, dihet katërçipërisht nga të gjithë debatuesit se ky debat ka lindur dhe zhvillohet pikërisht për anën (a)morale të tij.

Cila është arsyeja që ana më thelbësore e këtij debati lihet mënjanë? Arsyeja është e qartë, mbrojtësit e këtij fenomeni qëllimisht e anashkalojnë këtë aspekt madje për ta kjo është ana më e dobët e “homofobëve”, të cilët, sipas tyre, me refuzimin që i bëjnë homoseksualizmit për arsye etike, tregojnë arkaizmin e tyre, mungesën e kulturës dhe mosrespektimin e të drejtave të njeriut!

Askush sot nuk dëshiron të përballet me të tilla akuza dhe të etiketohet si arkaik, i pakulturuar dhe intolerant, sepse tashmë këto gjëra trajtohen si blasfemi ndaj demokracisë liberale dhe normave etike që përcjell “feja e shekullarizmit”. Të ngrihesh në emër të një morali që në thelb dhe origjinë buron nga feja do të thotë, sipas këtyre njerëzve, të cenosh gjënë më të vyer dhe më të shenjtë që ka arritur sot njerëzimi, e që është ndarja e religjionit nga morali publik dhe zgjedhja e lirë e njerëzve, pra do të thotë të jesh kundra lirisë dhe pro skllavërisë! Referimi për normat e moralit shoqëror dhe individual duhet të jetë i vetzgjedhur, e aq më tepër kur bëhet fjalë për një çështje kaq individuale dhe private sa ç’është veprimtaria seksuale e njeriut. Askush nuk ka të drejtë të ndërhyjë në shtratin e tjetrit, se çfarë bën ai.

E gjithë kjo filozofi mbrojtëse ndaj homoseksualizmit, mbështet mbi pikëpamjen se, njeriu është masa dhe kriteri i çdo gjëje. Por, nocioni “njeri” në këtë rast nuk ka si qëllim llojin njerëzor si tërësi, por çdo njeri më vete si subjekt i veçantë, pra merret me mend se edhe masa matëse e çdo gjëje ngelet relative dhe subjektive. Pa më të voglin dyshim kështu është.

Kjo filozofi nuk është aspak e re, ajo i ka rrënjët në Greqinë antike e ndoshta edhe më tej. Një nga promovuesit më të famshëm të saj ishte Protagora, ky sofist thoshte se: “Njeriu është masa e të gjitha gjërave.” Kjo pikëpamje u shtri nga nxënësit e tij edhe në fushën e etikës, ata “mendonin se nuk ekzistonte asnjë e drejtë që të ketë një vlerë të ngjashme për të gjithë. Ajo që njerëzit e quajnë e drejtë nuk është veçse një tërësi parimesh që, në kohë dhe në rrethana të caktuara, janë vërtetuar si të dobishme dhe të mira për vetë ata.”

Sokrati, filozofi i cili besonte në një moral universal, nuk nguroi të ironizojë me këta sofistë në mënyrën më therëse. Njëherë ai për pikëpamjen e Protagorës se, njeriu është masa e të gjitha gjërave tha: “Fare mirë mund të thoshte se edhe derri, majmuni, apo cilado kafshë tjetër, është masa e të gjitha gjërave!” Dhe ai kishte të drejtë. Nëse nuk ka një kod moral të njëjtë për të gjithë njerëzit, atëherë çfarë e bën të pavërtetë ironinë e Sokratit?!

-Njeriu si qenie e gjallë dhe jo e domosdoshme në ekzistencën e kësaj bote, vlerën më të madhe dhe më të qenësishme të tij ka pikërisht jetën dhe ekzistencën e tij. Çdo gjë e cila për njeriun ka vlerë mbështet pikërisht mbi këtë vlerë, që është ekzistenca e tij. Kështu që çdo instinkt njerëzor, i cili është shkak për ekzistencën e njeriut dhe vazhdimësinë e tij në jetë, merr një vlerë parësore për të dhe është në funksion të kësaj vlere. Për shembull ushqimi fizik për njeriun nuk do të kishte vlerën që ka, nëse ai nuk do të ishte një nga arsyet më madhore të vazhdimësisë së jetës së tij në këtë botë. Duke pasur një rëndësi të tillë, të pazëvendësueshëm, ushqimi jo vetëm që është një nevojë e domosdoshme fiziologjike për njeriun, por njëkohësisht është edhe një kënaqësi dhe shije e këndshme fizike për të. Mirëpo padyshim, është absurde të mendosh se vlera ushqimore është vënë në funksion të kënaqësisë, pasi kënaqësia trupore nuk është domosdoshmëri për ekzistencën e njeriut, por natyrshëm, është vlera jetësore ajo që ushqimi ka, arsyeja pse ushqimi është bërë i këndshëm dhe joshës për njeriun. Duke u nisur nga kjo logjikë, fare lehtë ne kuptojmë arsyen pse një njeri nuk mund të ushqehet me diçka vrasëse edhe pse ajo mund të jetë e këndshme dhe joshëse për të. Në të njëjtën mënyrë edhe seksualizmi njerëzor ka diçka më primare dhe më të rëndësishme sesa një kënaqësi e thjeshtë trupore, për vetë faktin se marrëdhënia seksuale qëndron në themelin primar të gjenezës njerëzore. Kështu që akti seksual si funksion parësor të tij ka riprodhimin dhe vazhdimësinë e llojit, pikërisht për këtë ai është gjendur dhe ekziston. Si i tillë ai përbën një vlerë madhore për njeriun. Ta ndash këtë vlerë jetike nga kënaqësia epshore që e shoqëron atë duke mbivlerësuar këtë të fundit, do të thotë të mbivlerësosh vdekjen karshi jetës, mos ekzistencën karshi ekzistencës. Nëse jeta është vlera parësore që kanë qeniet e gjalla në këtë botë, atëherë edhe shkaqet që e mbajnë gjallë këtë vlerë marrin po të njëjtën pozitë. Kështu pra dhe vlera që marrin shkaqet ekzistenciale të njeriut janë në themel të moralit njerëzor, ndërsa kënaqësitë trupore në funksion të tij.

-Në këtë kontekst logjik, jeta e njeriut dhe shkaqet që e mbajnë atë në ekzistencë kanë vlerë jo vetëm për të si individ, por edhe për vetë shoqërinë njerëzore dhe për ekzistencën e llojit të saj. Për këtë dhe Zoti apo shoqëria njerëzore (për ata që nuk besojnë në Zot) kanë vendosur ligje dhe norma të cilat nuk lejojnë (apo kufizojnë) përdorimin e gjërave që shkatërrojnë jetën njerëzore. Çdo njeri është një qenie më vete dhe gëzon liri të plotë për ta jetuar dhe gëzuar jetën e tij, por në të njëjtën kohë jeta e tij, duam apo s’duam, është e ndërvarur dhe ndërvar edhe jetë të tjera njerëzish, kështu që liria e tij nuk mund të cenoj qoftë për së afërmi apo për së largu ekzistencën e llojit njeri. Kështu që, përderisa një njeri si individ pranon të jetoj në shoqërinë e llojit të vet, ai është i detyruar të jap një pjesë të lirisë së tij individuale, pikërisht edhe për të tilla gjëra intime, siç është kënaqësia ushqimore apo ajo seksuale, sepse ato përbëjnë një nga arsyet madhore të ekzistencës njerëzore.

Shoqëria njerëzore si një e tërë, ka detyrimin për ta mbajtur në jetë individin, si pjesë e pandashme e saj, me të gjitha mundësitë që ajo ka. Po kështu edhe vetë individi ka si detyrim të mos cenoj drejtpërdrejtë apo tërthorazi, së afërmi apo së largëti, qoftë edhe me sjelljen apo moralin e tij seksual, vazhdimësinë e bashkësisë njerëzore. Kështu që asnjë individ, sado i lirë që të ndjehet ai, nuk ka të drejtë të dëmtoj, të vërë në pikëpyetje, apo në rrezik ekzistencën e llojit njerëzor, për hir të lirisë apo shijeve të tij individuale, duke promovuar si normal homoseksualizmin e tij. Natyrisht, asnjë njeri nuk mund të detyrojë dikë tjetër që ai të ketë domosdoshmërish një jetë seksuale riprodhuese, sepse kjo është një detyrim kolektiv i bashkësisë njerëzore, ku mjafton të plotësohet nga një pjesë e saj, por në të njëjtën kohë shoqëria njerëzore nuk mund të pranojë kurrsesi homoseksualizmin si vlerë të saj, sepse vetëm thjesht si akt, ai fyen një nga vlerat më madhore të ekzistencës njerëzore. Njerëzimi në mënyrë të ngjashme, nuk mund të pranojë si vlerë p.sh. vetëvrasjen edhe pse në fund të fundit në një këndvështrim tepër të ngushtë kjo është një zgjedhje e lirë individuale. Ashtu siç edhe nuk mund të pranojë, po për të njëjtat arsye -e më tej- edhe zoofilinë. Pra, në këtë kontekst edhe homoseksualizmi nuk mund t’i paraqitet shoqërisë njerëzore si akt normal dhe të kërkohet të pranohet si i tillë në shoqëri edhe pse ai përbën një zgjedhje personale. Kështu që, heteroseksualizmi njerëzor është e vetmja vlerë seksuale absolute e racës njerëzore, sepse është i vetmi akt seksual që ka kuptim natyror dhe ekzistencial.

Mbrojtësit e homoseksualizmit ndonëse janë të detyruar të pranojnë se ky akt shterpësie nuk është ekzistencial, pavarësisht kësaj, ata pretendojnë se ai është natyral dhe i lindur! Edhe pse një pretendim i tillë është tejet i pabazë, ai edhe nëse do të pranohej si i tillë, nuk e bën atë të natyrshëm. Sepse asnjë akt apo instinkt, që dëmton shoqërinë njerëzore apo çon drejt zhdukjes së jetës, nuk mund të konsiderohet kurrsesi si i natyrshëm, edhe pse individ të caktuar mund të lindin me të. Pas kësaj –nga ky këndvështrim- pak rëndësi ka nëse kjo konsiderohet si sëmundje apo sjellje e padenjë morale.

-Përveç këtij dimensioni natyror ekzistencial që homoseksualizmi thyen, ai po ashtu thyen një tjetër dimension mbi të cilin mbështet etika dhe morali i shoqërisë njerëzore, e që është etika e trashëguar kulturore dhe fetare për heteroseksualizmin. Kështu për shembull incesti, ndonëse është një akt heteroseksual, moralisht ai konsiderohet si pervers dhe nuk pranohet të jetë legjitim në shoqërinë njerëzore. Nëse në shoqërinë njerëzore ekzistojnë edhe të tilla kufizime morale, brenda vetë aktit heteroseksual, atëherë çfarë mund të jetë tjetër homoseksualizmi, që nuk është i tillë, vetëm se një shfrenim hedonist seksual amoral. Është tejet absurde të pranosh si perverse, sjellje të tilla seksuale si incesti apo edhe zoofilia dhe të përjashtosh prej tyre homoseksualizmin! Për të mbrojtur këto sjellje seksuale perverse mund të jepen, prej atyre që i pëlqejnë ato, pothuajse të njëjtat argumente që jepen edhe për të mbrojtur homoseksualizmin. Dhe këtu nuk ka asnjë çudi dhe të paqenë. Këto sjellje seksuale sot janë po aq ekzistente sa edhe vetë homoseksualizmi. Nëse mbrojtësit e këtij të fundit do të këmbëngulin, në mënyrë absurde se, përqindja e homoseksualëve është më lartë, gjë që edhe sikur të jetë e vërtetë, nuk i bën ata të kalojnë cakun e të qenit pakicë në mes heteroseksualëve, kështu që, një fakt i tillë nuk mund të shërbej për të përligjur moralisht homoseksualizmin dhe anatemuar perversitetet e tjera seksuale në pakicë.

Ne kemi të drejtë të pyesim se cili është kriteri moral që vlerëson se incesti dhe zoofilia janë ekstreme të papranueshme, ndërsa homoseksualizmi jo?

A nuk është pra pikërisht trashëgimia kulturore e fetare e shumicës dërrmuese të njerëzimit, kriteri që bën vlerësimin e të moralshmes dhe të pamoralshmes? Po i njëjti kriter moral është edhe ai që dënon homoseksualizmin si pervers, pa asnjë dallim në ndalim, nga fenomene të tilla perverse si incesti dhe zoofilia.

Ndërsa arsyetimi i “evolucionit të familjes”, i ndonjërit që kërkon të hedhë poshtë moralin fetar si pikë referimi për amoralitetin e homoseksualizmit duke dashur tu mbushë mendjen besimtarëve në Zot, është tejet absurd. Ky arsyetim niset nga pikëpamje të njëanshme, materialiste, të cilat mohojnë origjinën hyjnore të fesë, ku sipas të cilave njeriu ka ekzistuar njëherë e një kohë kur e rregullonte jetën e tij pa fe. E ndërsa për besimtarët, feja është bashkëshoqëruese e përhershme e njerëzimit, që në gjenezë të tij. Për më tepër nuk është vetëm kjo arsyeja, pse dënohet homoseksualizmi nga njerëzit e besimit, por edhe autoriteti moral i padiskutueshëm, që normat fetare kanë gëzuar në mes besimtarëve në të gjitha kohërat. Mirëpo sa për t’i dhënë përgjigje këtij arsyetimi pavend, na duhet të kujtojmë këta njerëz që kanë harruar se, megjithëse qeliza bazë e shoqërisë ka ndryshuar, ajo përsëri ka ngelur heteroseksuale, ashtu siç ka qenë që në fillimet e saj, qoftë edhe me origjinë shtazarake –sipas darvinistëve-, ndryshe nuk do të mbetej familje me gjithë ndryshimet e saj në kohë.

-Ligjet e ndryshme njerëzore i janë nënshtruar dhe i nënshtrohen vazhdimisht në kohë ndryshimit, për shkak të ndryshimit të interesave njerëzore si dhe për shkak se asnjë normë e shpikur nga njeriu nuk mund të jetë një tabu e paprekshme. Për këtë dhe normat morale publike në shoqërinë njerëzore, të tilla si seksualiteti, nuk mund t’i lihen tekave individuale të çdo njeriu e çdo brezi më vete. Pikërisht këtu është e domosdoshme të ndërhyjë një autoritet më i lartë se ai njerëzor, ku vlerat morale të vendosura prej Tij nuk mund cenohen. Është kjo një nga arsyet pse homoseksualizmi në të gjitha kulturat është pakicë ose edhe vende vende nuk njihet fare. P.sh. antropologu Dr. Neil Whitehead dhe Briar Whitehead shprehen për këtë se:

“Nëse homoseksualizmi në mënyrë domethënëse është i ndikuar nga gjenet, ai do të ishte shfaqur në të gjitha kulturat. Por, në njëzet e nëntë nga shtatëdhjetë e nëntë kultura të vëzhguara nga Ford-i dhe Beach-i në 1952, homoseksualizmi ishte një gjë e rrallë ose inekzistent.” (My Genes Made Me Do it. Chapter 6)

Identiteti social i njeriut përcaktohet nga bindjet dhe sjellja e tij.

Sipas pikëpamjes biologjike darviniste, njeriu nuk është gjë tjetër veçse një shtazë e evoluar, i cili si paraardhës të tij më të afërt ka majmunin dhe si kushërinjtë të largët të gjithë banorët e tjerë të xhunglës…

Të gjitha këto krijesa frymore, veç instinkteve të lindura, padyshim që kanë edhe sjellje sociale në shoqëritë ku ato jetojnë, sjellje këto që kushtëzohen nga ambienti dhe rrethanat ku gjinden. Sipas klasifikimit evolucionist, kuptohet se, sjelljet sociale të qenieve të gjalla ndryshojnë në bazë të shkallës së inteligjencës dhe zhvillimit mendor të tyre. Sipas kësaj pikëpamje, njeriu është kafsha që ka nivelin më të lartë të sjelljeve sociale mes qenieve të gjalla. Pra njeriu është kafsha më e prirë për t’iu larguar instinkteve të lindura dhe për t’iu përshtatur sjelljeve sociale në përputhje me normat etike e ligjore të cilat ai vetë i ka vendosur, pra për t’i vënë fre shtazërisë së tij. Në këtë drejtim, nëse njeriu dallohet nga kafshët, kjo vjen pikërisht nga respektimi që ai u bën këtyre normave. E thënë ndryshe, është sjellja ajo që e ka bërë njeriun ai që është sot. Kjo sjellje –gjithmonë sipas kësaj pikëpamje- ka sjellë edhe evoluimin gjenetik dhe biologjik të gjësë së gjallë. Për rrjedhojë është e natyrshme të mendosh sesa më shumë të evoluojë sjellja sociale e njeriut, bashkë me etikën dhe ligjet njerëzore, aq më shumë do të evoluojë edhe trupi i tij biologjik, për t’iu përgjigjur pikërisht sjelljes së tij; edhe pse tashmë çuditërisht duket se ky evolucion është ndalur. Por gjithsesi kjo logjikë evoluimi nuk e përjashton as mundësinë që edhe regresi të jetë i mundshëm. Në momentin që njerëzit apo ajo pjesë e shoqërisë njerëzore do të bien dakord, me hir ose me pahir, për tu sjellë si paraardhësit e tyre të supozuar, ata do të bëhen të tillë. Nëse jo në planin biologjik, pasi evolucioni –sipas tyre- nuk mund të kthehet më mbrapsht drejt formave më primitive, atëherë në planin social dhe atë shpirtëror një kthim mbrapsht është gjithmonë i mundshëm. Kështu pra, ne “njerëzve social” do të na duhet këtej e tutje për hir të humanitetit biologjik dhe lirisë absurde të individit, të jetojmë në një komunitet me “kafshët sociale”, fakt që gjithsesi nuk është  aspak i këndshëm dhe rrezikon përhapjen e mëtejshme të kësaj epidemie.

Natyrshëm pra, duke u nisur nga pikëpamja evolucioniste për botën e gjallë, është e pashmangshme të mendosh se, sjellja sociale e njeriut nuk mund të ndahet me thikë nga ajo e instiktive e tij. Në fund të fundit njeriu, pavarësisht origjinës së tij biologjike, nga Zoti apo kafshët, nga Hyji apo nga majmuni, identiteti i tij social mbetet ai që dëshiron vetë ai të jetë. E pra si e tillë, sjellja e njeriut në shoqëri, është çështje besimi dhe botëvështrimi vetjak dhe jo biologjik apo gjenetik. Nëse dikush lumturohet dhe është krenar pse ai rrjedh nga majmunët, apo kushërinjtë e tjerë të pyllit, dhe do të sillet si ata, është zgjedhja e tij të identifikohet dhe të sillet si i tillë. Në fund të fundit, a nuk thonë njerëzit për ata që nuk respektojnë normat e moralit njerëzor se: Nëse nuk të vjen turp, bëj çfarë të duash!

j.topulli

Shura dhe Klani

Islami është feja e përsosur e Zotit, për këtë dhe ajo i jep çdo gjëje rëndësinë që i takon. Kështu, në Islam ka rëndësi si forma ashtu edhe përmbajtja. Ekuilibri ndërmjet këtyre të dyjave, nuk vendoset nga arsyetimi njerëzor dhe as nga një barazi absolute në mes të dyjave, por nga tekstet hyjnore që i japin gjithsecilës masën e tyre që vërtet u takon, pa kaluar cakun dhe pa i hyrë asnjërës në hak. Nëse do të hedhim një vështrim mbi shumë prej normave të Islamit, do të shohim se si për shembull namazi, ka anën e tij të jashtme dhe anën e tij të brendshme, ku secila ka rolin e saj, në pranimin e tij si adhurim. Anët e jashtme të namazit janë anët procedurale të tij, si për shembull, kushtet e para hyrjes, si abdesi, pastërtia e trupit, e vendit dhe e rrobave, drejtimi në kahun e Qabesë…etj, po kështu kemi edhe elementë proceduralë që zhvillohen gjatë namazit dhe që janë shtyllat e tij, si tekbiri fillestar, rukuja, sexhdja, etj. Të gjitha këto veprime janë elementë të rëndësishëm të një procesi që quhet adhurim, të cilat bashkë me qëllimin, dashurinë, frikën dhe shpresën, bëjnë të mundur përfundimin final, japin rezultatin, që është pranimi ose jo i këtij adhurimi, si dhe masën e pranimit të tij, nga ana e Zotit. Pavarësisht përparësisë së gjithsecilës, asgjë nuk është e parëndësishme në Islam. Një njeri që e njeh mirë Islamin, e di se namazi nuk ka asnjë vlerë dhe nuk pranohet, nëse nuk plotëson procedurat e jashtme dhe të brendshme të tij, ai nuk pranohet nëse nuk ke abdes, ashtu siç nuk pranohet, edhe nëse qëllimi për të cilin e kryen, nuk është vetë Zoti. Të gjitha adhurimet në Islam janë të tilla. Për të qenë të suksesshme, jo vetëm adhurimet e mirëfillta si namazi, kërkojnë plotësimin e këtyre dy anëve, por edhe norma të tilla si adhurimi kolektiv, që i përkasin bashkësisë dhe jo vetëm individit. Për shembull, në Islam është e urdhëruar që para se të çlirohet një vend nga pushteti i kufrit (të vendoset nën pushtetin islam), duhet të ndiqet procedura e ftesës së tre kushteve të njohura…

Në çdo fushë dhe aspekt të Islamit, do të gjesh të tilla procedura, të cilat pavarësisht nga rëndësia e tyre, nuk bën të neglizhohen, ato përfshihen në fjalën përgjithësuese të Allahut:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ

“O besimtarë! Pranojeni Islamin me të gjitha rregullat e tij dhe mos shkoni gjurmëve të djallit, se ai është armiku juaj i përbetuar.” (El-bekare:208)

Është interesant fakti se në islam, janë zhvilluar rryma dhe mendësi që i japin rëndësi ose vetëm anës procedurale, ose vetëm anës së brendshme qëllimore. Që të dyja këto ekstreme, kanë anët e tyre negative të cungimit në përfytyrimin e saktë të fesë, por gjithsesi një vështrim i shpejtë në literaturën e prodhuar nga këto rryma, do të na tregonte rëndësinë e madhe që ka secila nga këto anë të fesë. Kështu, nëse zhytesh në librat e fik’hut islam, do të kuptosh rëndësinë e anëve procedurale të çështjeve dhe nëse futesh në librat e zuhdit dhe në ato që merren me anën shpirtërore të njeriut, do të kuptosh rëndësinë e qëllimit, dashurisë, frikës dhe shpresës. Ndaj dhe për këtë, në Islam nuk pranohen si “rregulla absolute”, asnjëra nga shprehjet: “qëllimi justifikon mjetin” dhe rregulli “forma është më e rëndësishme sesa përmbajtja”, sepse secila mbart në vetvete vërtetësi dhe pasaktësi, një temë kjo, shumë e gjerë për t’u shtjelluar dhe që nuk është vendi të trajtohet këtu. Por ajo ku duhet vënë theksi, është se pranimi dhe kuptimi si duhet i këtij fenomeni dualist, është një nga bazat themelore të Islamit, që ndihmon në kuptimin dhe zbatimin e drejtë të fesë në praktikë.

Shura ose siç përkthehet rëndom, konsultimi apo këshillimi, hyn te procedurat islame. Allahu duke iu drejtuar Profetit (salallahu alejhi ue selem) thotë për shurën, në Kur’an:

فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ

“Prandaj falua atyre gabimin, kërkoji falje Allahut për ata dhe këshillohu me ata për çështje të ndryshme. Kur të vendosësh për diçka, mbështetu tek Allahu. Vërtet, Allahu i do ata që mbështeten tek Ai.” (Ali-imran:159)

Kjo këshillë apo urdhër, i drejtohej njeriut më të ditur të Zotit në kohën e tij, atij për të cilin Allahu kishte garantuar se do të ishte Profeti i fundit, e që do të ishte i ruajtur nga gabimet…! Përse kjo atëherë?

Disa nga arsyet që përmendin dijetarët, pse Allahu e bëri këtë gjë, janë:

1- Për të qenë shembull për umetin e tij më pas, sesi ata duhet të vepronin pas tij për çështjet e kësaj bote

2- Për të qenë sa më i vendosur në mendimin më të drejtë e më të saktë.

3- Për tu sjellë mirë me sahabët, e për të lidhur zemrat e tyre pas tij dhe me njeri-tjetrin.[1]

Dhe të gjitha këto arsye, padyshim që kanë një vlerë të madhe. Është interesant fakti se ky ajet, ka zbritur menjëherë pas betejës së Uhudit. Para kësaj beteje, Profeti u konsultua me sahabët, shumica e të cilëve, ishin të mendimit se duhej ta përballonin armikun jashtë Medinës, ndërsa ai vetë mendonte ndryshe. Pavarësisht këtij fakti, ai veproi në bazë të mendimit të shumicës. Dhe kur për një moment, shokët e tij i brejti ndërgjegjja se mos e kishin detyruar Profetin të bënte diçka që nuk dëshironte, ata kërkuan që t’i ktheheshin mendimit të tij, për të mos dalë nga Medina, por Profeti refuzoi të kthente mbrapsht vendimin, që tashmë qe marrë.[2] Ky është një shembull i qartë, që tregon vlerën e shurës në mesin e muslimanëve. Muslimanët e humbën këtë betejë ushtarakisht, dhe arsyeja kryesore, nuk qe se u veprua në bazë të mendimit ndryshe nga ai i Profetit, por për shkak të mosbindjes së shigjetarëve, të cilët braktisën pozicionet e tyre dhe ranë pas dynjasë dhe presë së luftës, para kohe. Por, edhe nëse pranojmë faktin se nga ana strategjike, padyshim, opinioni i Profetit (alejhi salatu ue selam) ishte më i qëlluari, e mos marrja parasysh e tij, pati ndikim negativ në këtë betejë, vetë fakti që pas kësaj, Allahu e urdhëroi të Dërguarin e Tij, që të kërkonte falje për shokët e tij dhe të konsultohej me ta, është një tregues i qartë, se rezultati që solli konsultimi, nuk përbënte pengesë për të vazhduar në rrugën e shurës, sepse, edhe nëse rezultati i saj kishte qenë njëherë i gabuar, saktësia e saj është më e shpeshtë.[3] Ky është edhe një nga argumentet më të forta të atyre dijetarëve, që e konsiderojnë shurën si detyrë, lënia e së cilës, përbën gjynah. Dijetari islam, Ibn Tejmije thotë:

“Është e domosdoshme që prijësi të konsultohet, sepse Allahu i Lartësuar e ka urdhëruar për këtë gjë, Profetin e Tij, duke i thënë: “Prandaj falua atyre gabimin, kërkoji falje Allahut për ata dhe këshillohu me ata për çështje të ndryshme…”, transmetohet se Ebu Hurejra ka thënë: “Nuk kishte njeri që konsultohej më shumë me shokët e tij, sesa i Dërguari i Allahut (alejhi salatu ue selam).”[4] Po ashtu, thuhet se Allahu e urdhëroi Profetin e Tij, për këtë gjë, që ai të lidhte zemrat e shokëve të tij, dhe që ata ta merrnin atë si shembull në këtë gjë pas tij, dhe që të nxirrnin nëpërmjet saj, mendimet e tyre në ato çështje, për të cilat nuk kishte zbritur shpallja hyjnore, siç ishin çështjet e luftës, gjëra dytësore dhe të tjera si këto, ndaj, çdokush tjetër veç Profetit (alejhi salatu ue selam), është edhe më i detyruar të zbatojë shurën.”[5]

Por, shura veç kësaj, është edhe një proces i pandashëm nga jeta e besimtarit, Allahu e ka vendosur atë në mes dy adhurimeve dhe shtyllave më të mëdha të Islamit pas shehadetit, Ai thotë:

وَالَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ

“për ata që i përgjigjen thirrjes së Zotit të tyre, e falin namazin rregullisht dhe këshillohen për punët e veta me njëri-tjetrin; për ata që ndajnë lëmoshë prej asaj që u kemi dhënë Ne…” (Esh-shura:38)

Fakti që Allahu e ka përmendur shurën në mes namazit dhe zekatit, në radhën e disa prej cilësive të besimtarëve, tregon se ne jemi të urdhëruar me të.[6] Për vetë rëndësinë që ajo ka e gjithë surja e Kur’anit, ku gjendet ky ajet, ka marrë emrin “Suretu Esh-shura” dhe ajo që e forcon edhe më shumë rëndësinë e saj, në jetën e besimtarit dhe nuk e kufizon atë, vetëm në suazat e një shteti apo bashkësie të konsoliduar islame, është fakti se ky ajet bashkë me pjesën më të madhe të kësaj sureje, kanë zbritur në Mekë, në një periudhë kur muslimanët akoma ishin të pakët në numër, ishin të shtypur dhe akoma nuk kishin shtetin e tyre. E çfarë mund të themi për rëndësinë e saj jetike, për kushtet, në të cilat jetojmë sot, ne muslimanët shqiptarë?!

Nuk dua të zgjatem në dhënien e shembujve të tjerë nga jeta e Profetit dhe e shokëve të tij pas tij, për të treguar rëndësinë që i jepnin dhe se si e zbatonin ata shurën,sepse do të zgjateshim shumë, por për këtë, mjafton t’u kthehemi librave të historisë dhe kemi për të gjetur shembuj të tillë, me dhjetëra. Ajo që desha të theksoj këtu, është se kalifi dhe sahabi më i spikatur në zbatimin e shurës, ishte Umer ibn Hatabi, njëkohësisht, edhe kalifi më i suksesshëm i umetit islam.

Hasan El-basriu thotë: “Nuk ka njerëz që konsultohen, e të mos udhëzohen në më drejtën e çështjes së tyre.”[7]

Ndaj dhe Umeri ishte i tillë, i udhëzuar, sepse siç thotë Esh-shabi: “Nëse nuk bini dakord për diçka, shikoni se si ka vepruar Umeri, sepse ai nuk vepronte asgjë, para se të pyeste dhe të konsultohej.”[8]

E kush jemi ne, para këtyre kolosëve të Islamit, që nuk denjojmë të krijojmë edukatën dhe institucionin e konsultimit dhe t’i marrim vendimet në bazë të tij?!

Institucioni i shurës ka dobi të mëdha dhe disa prej tyre, u përmendën edhe më sipër, por këtu mund të shtohet se shura tregon se mendimi i një njeriu ka vlerë, e aq më shumë, i një besimtari apo një njeriu të ditur.

Shura i bën njerëzit të ndihen mirë dhe të vlerësuar, sidomos njerëzit e dijes, të përvojës apo ata, të cilët e meritojnë të konsultohesh me ta.

Mungesa e saj, edhe pa e kuptuar, është përçmim i të tjerëve dhe natyrisht, mbivlerësim i vetvetes dhe i klanit që ti pason apo të pason.

Shura i afron zemrat e besimtarëve, largon urrejtjen dhe pakënaqësinë, largon paragjykimet dhe shuan në maksimum mosmarrëveshjet, eliminon përgojimin dhe informacionet e deformuara e të pabaza, mbjell dashurinë dhe bëhet shkak për zbritjen e mbarësisë së Allahut.

Shura është një nga çelësat e suksesit, është kullesa e mendimit, mburoja e fortë ndaj përçarjes dhe ndaj autoritarizmit, që imponon bindjen e verbër të njeriut ndaj njeriut.

Kurtubiu për shurën thotë: “Ajo është harmonia e xhematit, kontrollori i mendjeve dhe mjet që të shpie drejt të saktës.”[9]

Do ta mbyllja këtë pikë me fjalët e Prof. Dr. Muhamed ibn Ahmed es-Salih, në librin e tij “Shura në Kur’an dhe Sunet dhe te dijetarët muslimanë” ku ai thotë: “Kur shura përfshin jetën islame në të gjitha fushat e saj, qoftë kjo në politikë, në çështjet sociale apo ekonomi, ajo sjell si rezultat një popull (umet) të qytetëruar, superior ndaj popujve të tjerëve, në të gjitha fushat e jetës dhe plotëson përparimin dhe lumturinë e tij.”[10]

Shura është një proces i cili në Islam shfaqet edhe më i rëndësishëm sesa vetë rezultati, por që për fat të keq ne nuk i japim rëndësinë e duhur. Dhe pse kjo? Arsyet janë disa, si për shembull mungesa e traditës së shurës në popullin tonë. Regjimet e njëpasnjëshme që shqiptarët kanë kaluar dhe sidomos ai komunist edukuan te brezat frymën i tiranisë dhe të autoritetit ekstrem, ku nuk ekzistonte një ballafaqim i lirë i mendimeve dhe ideve. Edhe sot pas gati dy dekadash ku pretendohet se ekziston fryma e lirisë së mendimit, njerëzit vuajnë pasojat e kësaj fryme përjashtuese dhe është e natyrshme që të mos presësh të shohësh shumë besimtarë apo hoxhallarë që të kenë të kultivuar dhe edukuar frymën e shurës. Tjetër faktorë është se, në përgjithësi hoxhallarët e shkolluar edhe jashtë trojeve shqiptare, qoftë në tokat arabe, në Turqi apo gjetkë, nuk janë edukuar në këto shkolla me frymën e shurës, sepse jo vetëm që programi mësimor përgjithësisht nuk e përmban, por se edhe vetë këto vende ku ne jemi shkolluar kanë probleme të theksuar të mungesës së shurës, dhe një fjalë e urtë thotë “ai që s’ka vetë nuk ka se çfarë t’i jap të tjerëve”. Dhe si mund të presim ne pastaj të zhvillojmë shurën në mesin tonë, ku janë të paktë ata që realisht janë të vetëdijshëm për rëndësinë e saj! Një tjetër arsye absurde do të thosha, është se një pjesë që nuk e njohin mirë Islamin, u duket se çdo gjë që e përdor perëndimi është joislame, kjo vjen edhe nga që një pjesë ngatërrojnë demokracinë me shurën apo edhe për shkak të përdorimit jo të qartë të këtyre termave nga ana e myslimanëve. Demokracia si koncept dhe filozofi përmban elementë të shurës, por kjo nuk do të thotë se shura është vetë demokracia që propagandohet dhe zbatohet në perëndim! Perëndimi elemente të shurës të ngërthyera me filozofinë e demokracisë, nuk i ka të vetat, por të huazuara nga të tjerët. Një nga arsyet pse ata i huazuan këto ishte sepse i panë si format më të mira për t’i dhënë fund luftërave shkatërrimtare për pushtet dhe sundim që ata kanë zhvilluar në mes tyre për shekuj me radhë. Dhe pasi ata nuk kishin asnjë bazë filtruese të saktë e morën shurën dhe filozofinë e demokracisë me të gjithë mirat dhe të këqijat e saj. Ndërsa ne në Islam nuk kemi pse ta marrim nga askush shurën, dhe nuk kemi nevojë ta filtrojmë atë, sepse neve na e ka dhënë vetë Zoti ashtu siç është më e mira. Por edhe sikur shura të ishte diçka e ardhur nga të tjerët, për vetë anët pozitive të saj ajo duhet pranuar. E ndërsa demokracia si filozofi e “pushtetit që i përket popullit” është diçka krejt tjetër dhe nuk duhet ngatërruar me shurën islame, një normë kjo për zgjidhjen e shumë prej problemeve fetare ose jo fetare. Pikërisht ky mosdallim i qartë sjell edhe alergjinë praktike ndaj kësaj norme islame, tek një pjesë, a thua sikur ajo të ishte baras me “kush i ngjason një populli ai i përket atyre”! Dhe arsyeja e fundit që dua të përmend këtu është klani. Ekzistenca e mendësisë klanore në mesin tonë e kufizon së tepërmi rrethin e shurës madje edhe në shumë raste e eliminon fare atë.

Klani dhe klanizmi është një nga belatë e mëdha të umetit islam sot, nga e cila nuk përjashtohemi as ne shqiptarët. Klani dhe klanizmi në vetvete më shumë mbart të këqija sesa të mira, e mira e tij është se me të mund të punohet dhe ecet deri diku, por e keqja është se kjo lloj pune është thikë me dy presa dhe e shton negativitetin kur puna klanore merr trajtat e një aktiviteti, mendësie dhe besimi sektar që përjashton çdo individ, ide dhe besim që nuk përputhet me ato të klanit.[11]

Tipari i klanizmit të shoqërisë shqiptare është një dukuri e vjetër dhe e trashëguar prej shekujsh, aq sa mendon se ai u rrjedh këtyre njerëzve si gjaku nëpër damarë! Ndoshta shqiptari e ka të vështirë të jetojë pa të?!

Janë një sërë faktorësh historik, kulturor dhe gjeografik, që e kanë favorizuar mbijetesën e kësaj forme, shpesh herë negative për ne shqiptarët. Terreni i thyer dhe malor mbi të cilin shtrihet atdheu ynë i ka kushtëzuar deri diku shqiptarët të jetojnë veçmas dhe për rrjedhim t’i japin jetë formës klanore, ky kushtëzim vjen dhe bëhet edhe më i fortë kur kujton faktin që për tu mbijetuar armiqësive të jashtme dhe gjakmarrjeve të brendshme shqiptarët jetonin të veçuar dhe larg e në vende sa më të mbrojtura. Fakti që në historinë e shqiptarëve nuk ndeshim ndonjë traditë të qëndrueshme të ekzistencës së shtetit, mbretërive, por përkundrazi të principatave, vilajeteve, bajrakëve dhe çifligjeve, tregon për ekzistencën e fortë të klanit, i cili e vështirësonte krijimin dhe konsolidimin e një shteti parimesh dhe ligjesh.

Një tjetër faktor, që ka ndikuar në ruajtjen e mentalitetit klanor edhe mbas gati një shekulli të lindjes së një shteti të pavarur shqiptar, është dominimi i jetës rurale karshi asaj qytetare. Pavarësisht shtimit të qyteteve në vendin tonë, ku të paktë ishin ata qytete që mund të thuhej se kishin tiparet e një qyteti të vërtetë, jeta dhe mendësia rurale ishin mbizotëruese në pjesën më të madhe të vendit. Regjimi komunist që propagandonte se zonat rurale do t’i bënte si qyteti, në fakt, në shumë raste bëri të kundërtën. Sjellja në qytet dhe ngritja në poste drejtuese e shumë njerëzve të bindur nga zonat rurale, shërbëtor të regjimit, pa marrë parasysh shkollimin apo ngritjen intelektuale dhe profesionale të tyre, nuk bëri gjë tjetër vetëm se e ruralizoj një pjesë të qytetit pa e qytetarizuar ruralin pushtetar, që tashmë me vendim nga lart ishte bërë udhërrëfyes i këtij të fundit! Bashkë me këtë proces u ruajt dhe u thellua fryma klanore, pikërisht edhe atje ku në fakt nuk duhet të ekzistoj fryma e klanit: në institucione dhe instanca drejtuese.

Që të jetoje mirë dhe të ngriheshe lart në shoqërinë shqiptare duhet të kishe miq dhe të njohur, që të siguroje shkollë dhe punësim të rehatshëm, nuk ishte e rëndësishme të rridhje nga ndonjë familje e fisme sesa të vije nga një ambient me baza të forta miqësish, nuk kishte rëndësi nëse ishe nxënës i dhjetës apo profesionist i përkushtuar, mjafton të kishe një baba, xhaxha apo dajë të fortë dhe ti do të ishe dikush…

Të lindësh dhe të jetosh në një zonë rurale nuk është krim dhe as një “caktim fatkeq i Zotit”, absolutisht,  ashtu siç nuk është as fat të rritesh dhe lindesh në qytet, por të mbartësh mendësi klanore dhe t’i bësh punët fshatçe është e papranueshme edhe nëse ke lindur dhe je rritur në qytet brez pas brezi.

Klanizmi në vetvete është proces regresi anti-qytetërues dhe një popull sa më i qytetëruar që të jetë aq më tepër ai i nënshtrohet ligjit dhe parimeve dhe sa më i paqytetëruar, aq më tepër klanor është ai. Kjo sepse individi i qytetëruar e ndjen veten të mbrojtur dhe të fortë nëpërmjet ligjit dhe parimeve, ndërsa individi klanor e ndjen mbrojtjen dhe forcën te klani.

Zbatimi i ligjit mban drejtësinë dhe vendos barazinë ndërsa klani shpesh herë bëhet i padrejtë dhe është i njëanshëm. Por për fat të keq lidhja e individit me klanin është më e fuqishme në ato shoqëri ku nuk dominojnë parimet në jetën e njerëzve dhe ky është një nga dallimet thelbësore në mes qytetërimit dhe mungesës së tij.

Klanizmi është mendësia ku përkulen parimet, ngjyrosen ligjet, dhe deformohet morali, ku kredibiliteti rritet nëpërmjet miqësive dhe shoqërimit me më të fortët, ku vlerësohesh sesa i shkathët je për të komunikuar dhe lidhur aleanca me njerëzit me pushtet, paçka se mund të kesh edhe dy klasë shkollë. Klani funksionon me emra ndërsa parimet jo. Klani vendos se kë do të vëmë dhe kë do të heqim, ndërsa parimet thonë se më shumë se emrat ka rëndësi morali. Klani tenton të hyj edhe nga penxheret dhe oxhaku, kur nuk hyn dot nga dera, e ndërsa parimi kërkon të hyj vetëm nga dyert për këdo që e meriton. Klani është përjashtues dhe e shikon çdo njeri jashtë tij si kundërshtar ndërsa parimi jo. Klani punon me aleanca klanore e anësore, ndërsa parimi përplaset ballë për ballë. Për klanin ka rëndësi sa njeh dhe sa mund tua hedhësh, të tjerat janë ëndrra. Klani vuan nga kompleksitet e etiketimeve të pjesëmarrjes dhe shoqërimit me individët jashtë klanor. Klani ndikohet nga thashethemet, hamendjet dhe nuk beson në naivitet dhe sinqeritet… Klani sheh te anëtarët e tij vetëm anët pozitive, ndërsa tek ata jashtë tij më së shumti vetëm anët negative. Klani nuk është për bashkëpunime të hapura me këdo, nëse frikësohet se uji shkon në mulli të tjetër kujt… Klani më së shumti vepron nën hije dhe nuk rrezikon të dalë në dritë… Klani nuk pranon të diskutojë, të rrahë mendimet e të përballet me alternativa, me argumente dhe kundërargumente, po i pëlqen më tepër guaska e vet…

Klani del fitimtar ndërsa idealistët parimorë humbasin…!

Klani është gjithmonë një mburojë e preferuar, por që të mban peng të dobësive të tua, ndërsa “budallenjtë idealist” ngelen me ballin lart por me barkun thatë ama…! Kjo është Shqipëria ku elitë bëhet ai që e ka klanin më të fortë dhe ka më shumë ushtarë…!

Në shoqërinë shqiptare edhe ata që duan të punojnë për mirë dhe për parime janë të detyruar me hir ose me pahir të punojnë duke krijuar klane, sepse ndryshe nga të gjithë do të cilësoheshin si jorealistë dhe idealistë!

Që kjo është e vërtetë s’ka pikë dyshimi, por edhe të kërkosh të vendosësh të mirën me metoda klanore je i dënuar të akuzohesh si joparimor, si njeri që bën kompromis me të keqen paçka se ti synon ta luftosh atë…!

KLANI dhe gjithë pasojat e këqija që ai mbart, është një arsye e madhe e mosbashkëpunimit.

وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ

“… e mos u bëni si ata, që i bëjnë Atij ortak të tjetër (në adhurim), si ata, që fenë e tyre e kanë përçarë dhe janë ndarë në klane, e ku çdo klan është i kënaqur me atë që ka.”(Er-rum:31-32)

---

[1] En-nuket uel ujun e El-mauerdi.

[2] Es-sijretu en-nebeuije 3/62 El-kurtubi 4/252.

[3] Esh-shura fil kitabi ue suneh, fq.30-31,

[4] El-bejheki, Ibn Hiban në Sahihun e tij nga Zuhri nga Ebu Hurejra, po kështu edhe imam Shafiu në El-um.

[5] Es-sijase esh-sherije 162.

[6] Shih Ahkam El-kuran, e Ebu Bekr el-xhesas 3/510.

[7] El-edeb e Ibn Ebi Shejbes.

[8] Ibid.

[9] Tefsir el-kurtubi 16/37.

[10] Fq. 40.

[11] Do tu këshilloja të gjithë atyre që njohin arabishten të lexojnë librin “Hukm el-intima” të sheh Bekr Ebu Zejdit, për të parë këndvështrimin fetar islam ndaj klanit si dhe anët negative të tij.

Këshillë për besimtarët dhe hoxhallarët

Çdo njeri në këtë jetë, sipas paracaktimit të Zotit, do të përudhet me lehtësi në rrugën e veprave për të cilat ai është krijuar. Ky realitet nuk vlen vetëm për veprat e mira dhe të këqija, por vlen edhe për prirjen dhe profilin e çdo njeriu në këtë jetë. Duke u nisur nga ky realitet si dhe nga realiteti se njerëzit janë qenie shoqërore të cilët plotësojnë nevojat e njeri-tjetrit, arrihet në përfundimin logjik dhe natyror se njerëzit, duan apo nuk duan, janë të ndërvarur mes tyre për prirjet dhe profilin e gjithsecilit. Kështu bujku ka nevojë për kovaçin, që ai të prodhojë veglën me të cilën ai punon tokën, kovaçi dhe mbarë njerëzit kanë nevojë për ushqimin që mbjell dhe rrit bujku, e kështu me radhë.

Në këtë botë ka edhe njerëz të cilët kanë si detyrë udhëzimin e shpirtrave të njerëzve, dhe në mesin e këtij rrethi të vogël njerëzish janë edhe hoxhallarët.

Askush në këtë botë nuk është i përkryer, as bujku dhe as kovaçi, të gjithë bëjnë gabime dhe të gjithë kanë mundësi të përmirësohen, por nuk është aspak e udhës që njerëzit të braktisin qoftë bujkun qoftë kovaçin për gabimet e tyre, përderisa ata vetë nuk janë as bujq dhe as kovaçë; përtej gabimeve të tyre nevoja për këta njerëz ngelet e përhershme. Hoxha nuk bën përjashtim në këtë drejtim edhe pse përgjegjësia e tij e kalon përgjegjësinë e shumë prej profileve njerëzore në këtë jetë. Të kërkosh një hoxhë të përkryer që t’i afrohet Profetit (alejhi salatu ue selam) apo Ebu Bekrit dhe Umerit, sot dhe mot është diçka e pamundur, për më tepër kur edhe vetë besimtarët që e rrethojnë janë shumë larg këtyre shembujve, e megjithatë ata kanë nevojë për hoxhën dhe nuk mund të bëjnë pa të ashtu siç nuk mund të bëjnë pa njeri-tjetrin.

Autoriteti i hoxhës në mesin e besimtarëve vihet në pikëpyetje apo tronditet në situata të vështira, në momente ku hyn në veprim jo më aftësia profesionale e hoxhës, si një njeri që jep fetva dhe u mëson njerëzve rregullat e fesë, por në momente kur sprovohet urtësia, mençuria, karakteri, dhe natyra e tij, të cilat janë të lidhura ngushtë më së shumti me paracaktimin e Zotit, sesa me dijen apo njohuritë e tij. Nëse bëhet ky dallim i rëndësishëm, mes të parës dhe të dytës, arrijmë të kuptojmë pse hoxhallarët nuk duhen braktisur apo bojkotuar tërësisht, sepse gabimet e dobësisë njerëzore janë shumë më të vështira për t’u shmangur dhe aspak të lehta për t’u ndrequr.

Njeriu mund të vihet në situata aspak të volitshme, të atilla që vetëm një ndërhyrje hyjnore e drejtpërdrejtë udhëzimi mund ta nxjerrë atë pa i hyrë një gjemb në këmbë. Në mungesë të kësaj ndërhyrje hyjnore, njeriu duhet të zgjedhë atë çka duket për të më pak e dëmshme, dhe natyrisht që këtu mundësia për të gabuar është shumë e madhe.

Kur studioja në Mekë, gjatë Ramazanit më binte shpesh të dëgjoja mësimet e një dijetari të shquar të kësaj kohe, sheh Muhamed ibën Salih el Uthejmin, Allahu e mëshiroftë. Ai shpesh u tërhiqte vëmendjen njerëzve se nuk duhet të përgojonin njerëzit e dijes, sepse përgojimi i tyre ua ulte atyre autoritetin në sytë e njerëzve dhe kjo në fund do të rezultojë në largimin e njerëzve nga feja, pasi gjithsecili do të bëhet hoxhë i vetvetes, pasi ka braktisur më parë hoxhallarët për shkak të gabimeve të tyre.

Një herë shehu tregoi një ngjarje nga historia, për ta përdorur si shembull sesi njerëzit duhet të jenë të kujdesshëm në gjykimin e hoxhallarëve. Ai tregoi se një herë një mbret apo një prijës kishte dënuar një njeri me vdekje dhe mesa duket ai nuk e meritonte këtë gjë; për këtë arsye një dijetar, padyshim me reputacion në popull, ndërhyri pranë këtij mbreti apo prijësi, që ai të mos e dënonte. Mbreti apo prijësi në fjalë pranoi të mos e ekzekutonte të dënuarin, por vetëm ta rrihte atë në sy të publikut dhe si kusht për këtë kërkoi nga dijetari që të ishte ky vetë, ai i cili do të vinte i pari dorën mbi të. Dijetari i vënë në pozitë të vështirë në mes jetës dhe vdekjes së këtij njeriu pranoi të ishte ai i pari që do të godiste me kamxhik të dënuarin në fjalë. Dhe kështu u bë. Në sytë e mbarë njerëzve ai ekzekutoi vendimin me të cilin i kishte shpëtuar jetën këtij njeriu të pafajshëm. Masat e njerëzve me të parë një skenë të tillë nxituan të thoshin për dijetarin se ai ishte një zullumqar dhe njeri i keq, përderisa ai me dorën e tij godiste një njeri të pafajshëm që nuk meritonte të goditej.

Me këtë sheh Ibn el Uthejmini donte tu tërhiqte vëmendje njerëzve, që nuk dinë se ç’luhet pas kuintave, të mos nxitohen në gjykimin e tyre negativ ndaj njerëzve të dijes.

Është e natyrshme se cilido prej nesh në ato momente do të zgjidhte të shpëtonte jetën e këtij njeriu dhe pse kjo do t’i kushtonte atij sakrifikimin e imazhit të tij të mirë mes njerëzve. A nuk thotë i Dërguari i Allahut (alejhi salatu ue selam) se veprat vlerësohen sipas qëllimit? Dhe të shpëtosh një jetë njerëzore nuk është pak.

E gjitha kjo që përmenda deri këtu është një këshillë për besimtarët sesi ata duhet të jenë të matur, para se të gjykojnë për hoxhën e tyre, të cilin e njohin për përkushtimin, ndershmërinë dhe sinqeritetin e tij, se ai është njeri i keq apo u bë i tillë vetëm me një veprim të caktuar.

Tani le t’i kthehemi hoxhallarëve duke përdorur të njëjtin shembull që dhamë më lart, si këshillë për ta.

Në situata kur dëmi dhe dobia janë kaq të vështira për t’u dalluar, dhe për të marrë një vendim të prerë se cilën anë duhet të mbajnë, është e domosdoshme që krahas përgjërimit para Zotit për ta shpënë në zgjidhjen më të mirë, hoxhallarët duhet të konsultohen në një rreth sa më të kualifikuar njerëzish të fesë dhe jo të tillë, në mënyrë që zgjedhja të jetë më e mira e mundshme.

Situatat me të cilat përballen hoxhallarët e këtij vendi në këtë kohë, është e vështirë të thuash se i shëmbëllejnë ngjarjes së sipërpërmendur. Sot imazhi i moralit publik të një hoxhe, është gjëja e fundit që duhet t’i shkojë nëpër mend atij ta sakrifikojë. Një njeri tinëzar, si mbreti apo prijësi i mësipërm, do bënte gjithçka për të vazhduar në zullumet e tij. Dhe nëse pengesë për këto veprime do të bëhej autoriteti i mirë e një hoxhe në popull, pikësëpari ai do të kërkonte rrënimin e këtij autoriteti me çdo lloj mjeti. Për këtë dhe një hoxhë i mençur nuk duhet të bjerë asnjëherë në kurthe të tilla, pasi duke sakrifikuar imazhin e tij publik mes besimtarëve, më shumë se njëherë, ai rrezikon të etiketohet si njeri me dy fytyra, si njeri i cili u mëson të tjerëve atë që nuk e bën vetë. Për rrjedhojë vetë hoxha do të jetë fajtor në humbjen e njerëzve dhe kequdhëzimin e tyre. Nëse vetë hoxha fillon dhe e koncepton veprimtarinë e tij jo vetëm si shpirtërore dhe parimore, por edhe si politike dhe administrative atëherë do ta vendosë imazhin e tij në thepin e pushkës së publikut të mbarë besimtarëve, ku gabimi më i vogël do t’i kushtojë atij një kosto të pariparueshme për imazhin moral që duhet të paraqesë një njeri i Zotit. Njerëzit për nga natyra e tyre e dobët dhe e lëkundur, janë të prirë të anojnë gjithmonë nga ata më të qëndrueshmit, më stoikët, gabim apo mirë qofshin ata; ata duan të gjejnë tek ta atë që u mungon atyre. Kur ata nuk e gjejnë këtë te lideri i tyre shpirtëror, janë të prirë ta braktisin atë nga çasti në çast, sidomos kur në skenë shfaqet dikush tjetër, i cili me dashje apo dashje, i servir publikut imazhin stoik të kërkuar. Dhe jo gjithmonë ky zëvendësues është më i miri i mundshëm.

Zoti na udhëzoftë në atë çka është më e mira.

j.topulli (22/09/2010)

O Zoti ynë, mos na bëj sprovë për ata që nuk besojnë!

Në kërkim të një statusi moral për Komunitetin Musliman të Shqipërisë

Në një verset kuranor Zoti i mëson besimtarët se duhet t’i luten Atij, që ata vetë të mos bëhen shkaktarë për mosbesimin e njerëzve. Duhet të thënë se në historinë e njerëzimit, në shumicën e rasteve nuk janë besimtarët ata që bëhen shkak që njerëzit të mos përudhen në rrugën e Zotit, por përgjithësisht shkaqe që nuk kanë të bëjnë drejtpërdrejtë me ta. Megjithatë ky verset kuranor e pohon si të vërtetë një fakt të tillë, çka do të thotë se në çaste dhe periudha të caktuara historike, vetë besimtarët mund të bëhen shkak që njerëzit të mos i afrohen besimit apo të kenë një qasje negative ndaj fesë dhe bashkësisë që e mbart atë. Shkaku në këtë rast duket se janë gabimet apo fajet e vetë besimtarëve, sepse verseti në fjalë e mbyll lutjen duke i kërkuar falje Zotit, si për të kërkuar që pasojat e këtyre gabimeve apo fajeve, të mos rëndojnë mbi shoqërinë dhe vetë besimtarët që kanë rënë në të tilla pozita.

Me gjithë përpjekjet e panumërta, individuale dhe kolektive që janë bërë dhe bëhen nga radhët e besimtarëve muslimanë për të përmirësuar imazhin moral dhe fetar të institucionit që i përfaqëson, ngjarjet e fundit kanë zhytur edhe më thellë në pellgun e amoralitetit profan kupolën drejtuese të Bashkësisë Islame të Shqipërisë. Pavarësisht justifikimeve, shfajësimeve, përgënjeshtrimeve dhe mbartjes së fajit jashtë strukturave të institucionit, kupola drejtuese e KMSH ka treguar në këto vite në mënyrë permanente, pa asnjë ekuivok se, ata janë në të vërtetë “çakalli që bën namin”  ndërkohë që “ujku” të cilin fajësojnë për çdo gjë, as që ekziston. Masa e problemeve që shkaktohen nga abuzimet e shumta, sektarizmi dhe mungesa totale e funksionimit normal të institucionit, është në përmasa ajsbergike, saqë ajo çka bëhet publike herë pas here në media, është vetëm maja e tij e dukshme. Është shumë e hidhur për ne si besimtarë, pjesë e kësaj bashkësie, të pohojmë diçka të tillë, por është e pamundur që ne “të fshihemi pas gishtit” duke justifikuar apo heshtur ndaj një amoraliteti të tejskajshëm, që vetëm me fenë dhe besimin nuk ka lidhje.

Denoncimi që ne si besimtarë muslimanë duhet t’i bëjmë të keqes mes nesh, është në funksion pikërisht të ndryshimit të saj, është vepër konkrete e cila shoqëron lutjen e mësipërme, që Zoti të na falë dhe të mos na bëjë shembull të keq për mbarë shoqërinë ku jetojmë. Kostoja e rëndë morale, të cilën duhet të mbartë feja islame në këto troje shqiptare nga të tilla skena të turpshme, është ajo për të cilën duhet të shqetësohemi shumë më tepër ne si muslimanë, sesa ruajtja e një “status quo-je” fiktive të një normaliteti dhe moraliteti të shtirur nga ana e drejtuesve të KMSH dhe disa arnuesve dytësorë të nivelit të xhamive.

E vërteta është se KMSH ka vite që është kapluar nga një krizë institucionale. Forumet e saj, për nga mënyra sesi funksionojnë, nuk mund të gjejnë paralelizëm vetëm se me epokën e diktaturës komuniste, e kjo situatë është qartësisht e dallueshme për çdo vëzhgues të kujdesshëm që gjendet jashtë këtij komuniteti, e jo më për atë mori të madhe besimtarësh të cilët kanë vite që e përjetojnë me dhimbje këtë realitet. Mënyra sesi u zhvillua mbledhja e fundit të Këshillit të Përgjithshëm në KMSH, është një shembull tipik sesi është dhunuar dhe dhunohet në mënyrë të vazhdueshme statuti i këtij institucioni, i cili edhe pse ka probleme të rënda, përsëri është shkelur me të dyja këmbët nga të gjitha klanet brenda këtij institucioni, si nga akuzuesit edhe nga të akuzuarit.

E vërteta e dytë e hidhur, më e shëmtuar sesa e para, është fakti se KMSH është kthyer në një çerdhe hajdutësh, injorantësh, mediokrësh, intrigantësh, karrieristësh, burracakësh, aq sa tashmë në radhën e besimtarëve askush më nuk beson se atje mund të lindë dhe rritet e mira. Kjo krizë e autoritetit moral të këtij institucioni ka shkaktuar një hendek të pakapërcyeshëm mes masës së besimtarëve nga njëra anë dhe kupolës administrative nga ana tjetër, e cila nga ana e saj jeton në një izolim rehatie nga hallet e besimtarëve, e ngjashme kjo me atë gjendjen që jetonin perandorët kinezë brenda mureve  të “qytetit të ndaluar”. Të vetmet njohje  të kufizuar që kanë këta njerëz me besimtarët e xhamive, janë daljet publike për Bajram dhe skandalet që plasin herë pas herë në këtë institucion. Përfundimisht kjo kupolë nuk gëzon asnjë tagër moral përfaqësimi për besimtarët muslimanë të Shqipërisë dhe për më keq, ka marrë me pa të drejtë përfaqësimin ligjor të tyre para shtetit dhe opinionit publik shqiptar. Për vërtetësinë e kësaj që thashë gjithçka mund të testohet me një anketim të thjeshtë në xhamitë e kryeqytetit apo edhe e qyteteve te tjera kryesore të Shqipërisë.

Problematika e fundit që duket se rrezikon seriozisht KMSH në ditët që do të vijnë, është një sektarizëm ekstremikisht hermetik që kërkon të instalojë vetveten në këtë institucion, nga lart poshtë. Ky sektarizëm, të cilin për hir të një reflektimi shpresëpritës  po tregohemi të rezervuar për ta emëruar, edhe pse në dukje i pastër dhe i papërlyer me abuzimet e shumta në KMSH, ka heshtur dhe ka lejuar deri më sot që për hir të marrjes nën kontroll të institucionit, të lejojë me paturpësi shkeljet e njëpasnjëshme statusore si dhe abuzimet e klaneve mafioze brenda KMSH-së. Është e vështirë të përtypësh tani faktin sesi këta njerëz pasi kanë penetruar në mënyrë joparimore brenda mureve të godinës së KMSH, do të bëjnë pastrime dhe spastrime të së keqes brenda dhe jashtë kësaj godine, kur vetë ata asnjëherë nuk e kanë ngritur zërin deri më sot, përkundrazi janë bërë palë herë pasive dhe herë aktive e zgjatjes të së keqes brenda këtij institucioni. Shkaku real i kësaj bashkëfajësie, me të gjithë të akuzuarit brenda KMSH, është pikërisht interesi i ngushtë sektar, i cili vepron sipas parimit “qëllimi justifikon mjetin.” Për këtë arsye edhe nëse KMSH do të rregullojë një ditë imazhin e saj të përdhosur publik, si institucion ku nuk abuzohet më me vakëfet dhe pronat e muslimanëve, ajo rrezikon të blindohet në një godinë njëngjyrëshe, përjashtuese ndaj çdo spektri dhe ngjyrimi të ndryshëm të sunizmit shqiptar. Nëse këto agjenda sektariste nuk bëhen realiste për mjedisin shqiptar dhe nuk pranojnë faktin se Zoti ka dashur që ky vend të ketë këtë diversitet mendimesh, rrymash dhe pikëpamjesh, do të dështojnë në rrugë e sipër për të montuar artificialisht një ideologji, të ashtuquajtur liberale dhe tradicionale, e cila në fakt s’ka të bëjë asgjë me traditën e Islamit shqiptar, pas të cilit mundohen të pozojnë.

Institucioni përfaqësues i muslimanëve të Shqipërisë për mbarëvajtjen e tij dhe për krijimin e një profili moral dhe fetar të qëndrueshëm, ka nevojë për një gjithëpërfshirje demokratike të të gjithë spektrit sunit shqiptar, ashtu siç ka nevojë për pastërtinë morale të tij. Vetëm kur në KMSH të vendosen rregulla loje të barabarta për të gjithë njëlloj dhe të respektohen me ndershmëri ato, vetëm kur kriteret do të kufizohen në ato parimore, morale, fetare, profesionale dhe intelektuale, vetëm atëherë KMSH do të pushojë së qeni një arenë e grindjeve klanore për pushtet, dominim sektar dhe administrativ të besimtarëve muslimanë. Nga shteti shqiptar nuk kërkohet më shumë sesa të garantojë efektivisht këtë mbarëvajtje, duke mos u bërë palë me asnjë. Ndërsa margjinalizimi i grupimeve të caktuara dhe favorizimi i disa të tjerëve, mund të prodhojë në të ardhmen bastione të përjashtuarish, gjë që do të do të krijojë premisat e një çarje të thellë në mes myslimanëve shqiptar, e që nuk ka ekzistuar më parë, duke mos harruar faktin se ky proces do të mund të zhvillohet shumë më shpejt sesa ai i urbanizimit të shoqërisë shqiptare, i cili do të mund të zbuste sadopak fazat kritike nëpër të cilat mund të kalojnë këto bastione, sot për sot inekzistente.

20/09/2010

Justinian Topulli